ماهنامه الکترونيکي دوران شماره 184   اسفند ماه 1399
 

 
 

 
 
   شماره 184   اسفند ماه 1399


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

تعداد نمايش: 1671 بارنگاهی به عوامل دخیل در کودتای رضاخان
کانون‌های استعماری فراملیتی مانند روچیلدها، ساسونها و.... ، حکومت انگلیسی حاکم بر هندوستان، بانک شاهنشاهی، سفارت انگلستان در تهران، ژنرال ادموند آیرونساید، کمیته آهن یا کمیته زرگنده، بهائیان و فراماسونها، عوامل و عناصر اصلی دخیل در کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ بودند و رضاخان برآمده از هماهنگی و برنامه‎ریزی این کانون‌ها بود.


تعداد نمايش: 1466 بارکاشانی؛ 60 سال مبارزه علیه استعمار و استبداد
آیت‌الله کاشانی هیچگاه از سرنوشت سیاسی جهان اسلام غافل نبود. در جریان جنگ جهانی اول علیه نیروهای اشغالگر انگلیسی در عراق جنگید، در جنگ دوم با قوای متفقین در ایران درگیر شد و بیش از دو سال در زندان‌های آنان حبس کشید. افکار عمومی را علیه رژیم صهیونیستی بسیج کرد، نهضت ملی شدن نفت و خلع‌ید از انگلیس را در ایران رهبری کرد و علیرغم خیانت و بی‌مهری دولت مصدق، با رژیم برخاسته از کودتای ۲۸ مرداد به مقابله برخاست و....


تعداد نمايش: 1517 بارکودتای رضاخان؛ انتقام انگلیسی‌ها از شکست قرارداد ۱۹۱۹
قرارداد ۱۹۱۹ انگلیسی‌ها با وثوق الدوله که ایران را تحت الحمایه آنان می‌کرد، در دوره فترت بین مجلس سوم و چهارم به امضا رسید و انگلیسی‌ها بی آنکه منتظر تصویب قرارداد در مجلس بعدی ایران باشند، اجرای آن را آغاز کردند. ولی این قرارداد با مخالفت گسترده افکار عمومی به شکست انجامید و کودتای انگلیسی رضاخان که متعاقب آن به وقوع پیوست به منزله انتقام انگلیسی‌ها از این شکست بود.


تعداد نمايش: 1543 بار40 سال پس از آن غائله
بنی‌صدر پس از سخنرانی تحریک آمیز و نفاق افکنانه خود در روز ۱۴ اسفند ۱۳۵۹ حتی قضاوت «هیئت سه نفره حل اختلاف» را که وی خود در آن نماینده داشت، نپذیرفت. در نتیجه یک هفته پس از اعلام نظر هیئت مزبور و رد آن از جانب بنی‌صدر، وی به حکم امام خمینی(ره) از فرماندهی کل قوا و ۱۰ روز بعد، از سمت ریاست جمهوری عزل شد و ...


تعداد نمايش: 1503 باررضاخان: خودم رئیس‌جمهور می‌شوم!
روز ۸ اسفند ۱۳۰۲ رضاخان پهلوی رئیس‌الوزرا در ادامه هماهنگی‌های سیاسی و حکومتی خویش با انگلیسی‌ها به اطلاع سفارت آن کشور در تهران رساند که قرار است در فروردین سال جدید (۱۳۰۳ خورشیدی) رژیم ایران از سلطنتی به جمهوری تغییر یابد. اما تحت تاثیر مخالفتهای شدید مردمی، روز ۱۱ فروردین ۱۳۰۳ با انتشار بیانیه‌ای رسما لغو جمهوریت را اعلام کرد. نوشته حاضر مهمترین رویدادهای این یک‌ماه را بررسی کرده است.


تعداد نمايش: 1510 باربازخوانی یکی از خیانت‌های رضا‌شاه
در آذر ۱۳۱۱ که رضاشاه پرونده امتیازنامه «دارسی» را در بخاری سوزاند و جشن لغو آن را در سراسر کشور برگزار کرد، در حال برنامه ریزی برای انعقاد پیمانی خائنانه‌تر از «دارسی» بود. این پیمان که در اردیبهشت سال بعد با انگلیسی‌ها به امضا رسید، سلطه آنان را بر منابع نفتی ما تا ۶۰ سال (تا ۱۳۷۲!) تضمین می‌کرد...!


تعداد نمايش: 1451 بارسفرهای متعدد مقامات ارشد اسرائیلی به تهران
در دهه پایانی عصر پهلوی دوم، رفت و آمد مقامات بلندپایه اسرائیل به تهران به یک پدیده عادی تبدیل شده بود. اما علیرغم تاکید مقامات دولت شاهنشاهی مبنی بر پنهان نگاه داشتن این سطح از روابط، محافل صهیونیستی بدون توجه به مصالح دولت شاهنشاهی مطابق مطامع و منافع خود اقدام می‌کردند. ذیلاً اسناد چند نمونه از این مسافرت‌ها ارائه می‌گردد.


تعداد نمايش: 1588 بارتحلیل یک وزیر درباری از اقتصاد عصر پهلوی دوم
داریوش همایون: هیچیک از هدف‌های اقتصادی ایران شاهنشاهی تحقق نیافت. بدون تزریق میلیاردها دلار درآمد نفتی، آن‌هم به بهای خشکاندن سریع چاههای نفت نمی‌توانستیم روی پای خود بایستیم. کشاورزی هر سال سهم کمتری از نیازهای ملی را برآورده می‌ساخت. بودجه و موازنه پرداخت‌ها همواره کسری داشت. تورم، شیرازه جامعه را از هم گسسته بود و اکثریت مردم در روستاها و زاغه‌ها هیچ چیز در حد مناسب و کافی در اختیار نداشتند.


تعداد نمايش: 1610 بارچرا رضاشاه مرا به نخست‌وزیری منصوب کرد؟
دکتر احمد متین دفتری: دلیل انتخاب من به سمت نخست وزیری از سوی رضا شاه این بود که من با قاطعیت می‌گفتم در این جنگ جهانی هیتلر پیروز می‌شود! من این عقیده را با ارائه ادله و براهین به رضاشاه اثبات کردم. شاه از این تحلیل من خشنود شد و مرا به نخست‌وزیری منصوب کرد!


تعداد نمايش: 1557 بارانتشار دو اثر تازه در یکصدمین سال کودتای رضاخان
«رضانام تا رضاخان» و «آخرین برگ بازی بزرگ» دو عنوان از جدیدترین آثار منتشره از سوی موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی است که به مناسبت یکصدمین سال وقوع کودتای ۱۲۹۹ رضاخان منتشر شده است. کتاب نخست، شرحی بر زندگی رضاخان از تولد تا قبل از کودتا است و کتاب دوم به بررسی کودتا و پیامدهایش پرداخته است.


یک راهزن به جای همه راهزن‌ها!
روزنامه "ایران ما" از نشریات منتشره پس از شهریور ۱۳۲۰، (1) در شماره ۵۴۷ خود طی مقاله‌ای با عنوان «مقامات مسئول چه می‌گویند؟» از قول یکی از نمایندگان مجلس انگلستان که سفری تحقیقاتی به ایران داشته، نوشت: «رضاشاه دزدان و راهزنان را از سر راه‌های ایران برداشت و به افراد ملت خود فهماند كه از این پس در سرتاسر ایران فقط یك راهزن باید وجود داشته باشد».(2)
در آستانه وقوع کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ هیچکس به اندازه انگلیسی‌ها نسبت به رضاخان و روحیات و منش و رفتارش شناخت نداشت. به همین دلیل بود که کارگزاران نظامی و سیاسی انگلیس در تمام طول زمستان سال ۱۲۹۹ با رضاخان در تماس مستقیم بوده و مرحله به مرحله او را به انجام کودتایی که در سوم اسفند آن سال شکل گرفت، تشویق کردند. انگلیسی‌ها عمیقاً به این باور رسیده بودند که رضاخان همان کسی است که در فضای پر از آشوب بعد از شکل‌گیری مشروطه و به‌خصوص در اوضاع پس از انقلاب بلشویکی در روسیه و حذف رقیب بریتانیا از میدان رقابت‌های استعماری در ایران می‌تواند حافظ منافع انگلیسی‌ها در ایران باشد.
کودتای رضاخان در حقیقت دستاورد تلاش برنامه‌ریزی‌شده، طولانی و هدفمند انگلیسی‌ها و روس‌ها برای برچیدن بساط مشروطه بود. زیرا آنچه که در سال‌های پایانی عمر سلسله قاجاری سبب قیام عمومی مردم و شکل‌گیری نهضت مشروطه شد، اعتراض به بی‌کفایتی و سرسپردگی قاجارها و موروثی شدن حکومت در میان آنان بود. مردم احساس می‌کردند برای متوقف ساختن ظلم و تعدی حاکمان قاجار و خاتمه‌دادن به امتیاز‌گیری‌ها و باج‌خواهی‌های پایان‌ناپذیر استعمارگران از سلسله قاجارها نیاز به مدنیت و مجلس و قانون اساسی و ساختارهای نوین کشوری و حکومتی دارند. بدیهی است این پدیده، خوشایند قدرت‌های استعماری آن زمان نبود. زیرا آنان سال‌های طولانی در ایران برای خود می‌بریدند و می‌بافتند و امتیاز می‌گرفتند و کشورمان را به حوزه نفوذ استعماری خود تقسیم کرده بودند و برای تمامیت ارضی و حاکمیت ملی ایران ارزشی قائل نبودند.
به همین دلیل طی ۱۵ سال حدفاصل قیام ضد استعماری مشروطه تا وقوع کودتای رضاخان، کشور ما مشحون از جنایت، مداخلات بیگانگان، ناامنی، غارتگری و هرج و مرج بود؛ وضعیتی که هم دستاوردهای مشروطه را از بین می‌برد و هم زمینه را برای انجام کودتایی که در غیاب حضور بیگانگان بتواند امنیت مورد نظر آنان را در کشور تامین نماید مهیا می‌کرد.
مروری بر فهرست مهمترین حوادثی که در این ۱۵ سال در ایران رخ داد و بستر آن کودتا را فراهم ساخت، می‌تواند ابعاد این نقشه شیطانی را بهتر بنمایاند.
مشروطه در ۱۲۸۵ با تشکیل مجلس شورا به ثمر نشست. در ۱۲۸۶ میرزا علی‌اکبرخان اتابک رئیس الوزرا به قتل رسید. در ۱۲۸۷ ساختمان مجلس توسط روس‌ها به توپ بسته شد و صدها کشته و زخمی برجای گذاشت. در ۱۲۸۸ تبریز صحنه جنگ داخلی گردید. در ۱۲۸۹ قوای ستارخان و باقرخان که قهرمانان مشروطه بودند، در جریان توطئه‌ای در تهران قلع و قمع و نابود شدند و آیت‌الله سید عبدالله بهبهانی از رهبران مشروطه نیز ترور شد و به شهادت رسید. در ۱۲۹۰ روس‌ها تهدید کردند اگر مورگان شوستر آمریکایی از ایران اخراج نشود نیروهای خود را تا تهران پیش خواهند آورد. قوای روس سپس از رشت و تبریز به راه افتادند و در قزوین مستقر شدند. این تهدید نهایتاً با تسلیم مجلس لغو گردید و شوستر اخراج شد. در همین سال در شهر اشغال شده تبریز رهبران آزادیخواه از جمله ثقةالاسلام تبریزی توسط روس‌ها به دار آویخته شدند. در سال ۱۲۹۱ روس‌ها حرم مطهر حضرت ثامن‌الائمه را به توپ بستند و صدها نفر را به شهادت رساندند. در سال ۱۲۹۲ تهران شاهد جنگ داخلی میان نیروهای دولتی با قوای بختیاری بود. در ۱۲۹۳ قوای مشترک انگلیسی و هندی شهر آبادان را اشغال کردند. در ۱۲۹۴ رو‌س‌ها شهرهای کرج، اصفهان، ساوه، قم، کاشان و.... را تصرف کردند و انگلیسی‌ها نیز بوشهر را به اشغال خود درآوردند. در ۱۲۹۵ دولت ایران در برابر تعرضات فزاینده روس و انگلیس، استقرار و فعالیت «قوای قزاق» در شمال و «قوای پلیس جنوب» در مناطق جنوبی کشور را به رسمیت شناخت. گروه تروریستی «کمیته مجازات» نیز در همین سال در ایران تشکیل شد و ترورهای خونینی را به راه انداخت. در سال ۱۲۹۶


 
     استفاده از مطالب با ذکر منبع مجاز مي باشد.                                                                                                    Design: Niknami.ir