ماهنامه الکترونيکي دوران شماره 181   آذر ماه 1399
 

 
 

 
 
   شماره 181   آذر ماه 1399


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
رئیس تشریفات دربار: همه تصمیمات را سفیران آمریکا و انگلیس اتخاذ می‌کردند!

دکتر اصلان افشار قاسملو رئیس تشریفات دربار در مورد نخست وزیری ازهاری می‌گوید:
«....سفرای آمریکا و انگلستان مرتب به دیدار شاه می آمدند و مطالبی می گفتند و شاه هم چون مشکل مملکت را سیاسی می‌دانست می خواست برای آن راه‌حل سیاسی پیدا کند. بنابراین به گفته آنان اهمیت زیادی می‌داد. در روزهایی که اوضاع خیلی متشنج بود و مخصوصاً در آخرین روزهای حکومت شریف امامی که وضع کشور را خیلی بحرانی دیدم، چند تن از دوستان از قبیل سپهبد ربیعی، سپهبد هاشمی‌نژاد، سرلشکر خسروداد، سرتیپ معین زاده، کامبیز آتابای و جهان‌بین هنگام غروب در دفتر تشریفات به من گفتند: "شما را به خدا از اعلیحضرت بخواهید فکری اساسی برای مملکت کند. زیرا کشور دارد از دست می‌رود." من جلوی اتومبیل در حضور آقایان به پای شاه افتادم و گفتم قربان فکری بکنید. زیرا این وضع قابل دوام نیست بانک ها و مغازه ها را آتش میزنند، امنیت به کلی از بین رفته و دوستان ما بیچاره شده‌اند. خسروداد با چشمانی اشکبار گفت به ارتشی‌ها هم در شهر بی‌احترامی می‌شود. شاه تحت تاثیر این گفته‌ها به من گفت: "به اویسی تلفن کنید در دفتر خود حاضر باشد با او کار دارم." از این گفته همه خصوصاً نظامی ها خوشحال شدند که اویسی مامور تشکیل کابینه می‌گردد و با قاطعیت عمل می‌کند. من هم موضوع را به اویسی اطلاع دادم پس از چند لحظه اعلیحضرت گفت سفرای آمریکا و انگلستان را بخواهید تا به کاخ بیایند. سفرای آمریکا و انگلستان شرفیاب شدند و ایشان با آنها به مشورت پرداخت. به دنبال آن نیز با شهبانو مذاکراتی نمود و به من گفت ما تصمیم گرفتیم ازهاری را مامور تشکیل کابینه کنیم. گفتم پس اویسی چه می‌شود شاه گفت: تلفن کنید که با او کاری ندارم. از قرار معلوم سفرای آمریکا و انگلیس معتقد بودند که اویسی با خشونت رفتار خواهد کرد و کار مشکل‌تر می‌شود و فرح نیز معتقد بود که باید با تظاهرکنندگان با ملایمت رفتار شود. در نتیجه شاه از نخست‌وزیری اویسی منصرف و به نخست وزیری ازهاری تصمیم گرفت. بلافاصله ازهاری احضار و مأمور تشکیل کابینه شد. در مراکش هم وقتی از شاه پرسیدم چرا در این مورد به سرعت تغییر عقیده دادید ایشان گفت: "سفرای آمریکا و انگلیس معتقد بودند که اویسی اهل شدت عمل است و کار را بدتر خواهد کرد. بهتر است شخص ملایم‌تری تعیین شود که مردم را ساکت کند." ولی نظر شخصی من این است که تمام این کارها طبق برنامه بوده و آمریکا و انگلستان می‌خواستند وضع آرام نشود....»
منبع: سعید قانعی و محمدعلی علمی، نخست‌وزیران ایران از صدر مشروطه تا فروپاشی دولت بختیار، انتشارات علمی و نشر آسونه، 1391، ص 714 و 715

این مطلب تاکنون 1733 بار نمایش داده شده است.
 
     استفاده از مطالب با ذکر منبع مجاز مي باشد.                                                                                                    Design: Niknami.ir