| یهودیان ایران از نگاه لرد کرزن |
***
لرد کرزن وزیر خارجه اسبق انگلیس در تهران در گزارشی راجع به وضعیت یهودیان ایران در سالهای نخستین قرن بیستم میلادی می‌نویسد:
«....یهودیان ایران به عنوان جامعه‌ای غرق در جهالت هستند. آنها جز کنیسه‌ها، که در آنها فقط دعاها را یادشان می‌دهند و اکثر آنها هم معانی آن را نمی‌دانند، مدرسه‌ای برای خود ندارند. به جز در شهرهای تهران، همدان، کاشان، خوانسار و گلپایگان، فقط زبان عبری تدریس می‌شود نه زبان فارسی. آنهایی که می‌توانند زبان مملکت را بخوانند و یا بنویسند آن را به طور خصوصی یاد گرفته‌اند. در همدان حدود یکصد نفر از جوانان یهودی در مدرسه میسیون آمریکایی‌ها تعلیم می‌بینند. در تهران تعلیم 15 زبان خارجی تحت همان عنوان انجام می‌شود. در اصفهان، نورالله نامی از یهودیان تهران که در انگلستان تحصیل کرده، اخیراً مدرسه‌ای باز نموده که در آن زبان‌های عبری، فارسی و انگلیسی را به جوانان یهودی تعلیم می‌دهد. اکثر یهودیان ایران به تجارت، جواهر فروشی، تولید مشروبات، نوازندگی موسیقی، تولید تریاک، رقاصی و سایر حرفه‌هایی که حرمتی نزد مردم ایران ندارند، مشغول هستند. آنها به ندرت مقام بزرگ تجاری پیدا می‌کنند....»
مع‌الوصف یهودیان ایران در پرتو تماس با سایر جوامع یهودی در اروپا، هند و عراق توانستند وضع خود را تا حدودی بهبود بخشند. آنها به تدریج نقش مهمی در تجارت خلیج فارس برعهده گرفتند. در بوشهر عنصر یهودی تجارت را در دست دارد. 80 درصد تجارتمحصولات کرمانشاه و همدان در دست تجار یهودی است. سطح آموزش یهودیان نیز با ایجاد مدارسی که توسط اتحاد جهانی اسرائیل ایجاد شد و در سال 1898م آغاز گردید بالا رفت. در سال 1908م در ایران 11 مدرسه یهودی همراه با 2225 شاگرد بود. محدودیت‌هایی که آنها را در منگنه می‌گذاشت رفته رفته تعدیل شد و در سالهای اخیر آنها نقش مهمی در حیات بازرگانی مملکت ایفا کردند. پس از استقرار مشروطیت تعدادی از آنها وارد تجارت عمده شده و در این رهگذر به ثروت کلانی رسیدند. منبع:تاریخ اقتصادی ایران، ترجمه: یعقوب آژند، نشر گستره، تابستان 1362، ص 93 تا 95
| این مطلب تاکنون 2512 بار نمایش داده شده است. |
|
|
|