ماهنامه الکترونيکي دوران شماره 85   آذر ماه 1391
 

 
 

 
 
   شماره 85   آذر ماه 1391


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

تعداد نمايش: 5358 باركتابخواني در عصر قاجار
دوره قاجار مصادف با رواج مظاهر جديد اروپايي از جمله ورود صنعت چاپ به ايران و رواج كتاب هاي چاپ سنگي در كشور است . استفاده از اين صنعت تحول فرهنگي بزرگي در ايران به وجود آورد . شمارگان زياد كتاب هاي چاپ سنگي سبب ارزاني توليد كتاب و امكان دسترسي گروه زيادي از كتاب دوستان به كتابهاي مورد علاقه شان گرديد .


تعداد نمايش: 3663 باررضاشاه به روايت ميلسپو
رضاشاه موجودي بود با غريزه‌هاي بدوي، بي‌رحم و بي‌اعتقاد به قانون كه عده‌اي نوكرصفت و چاپلوس دورش را گرفته و چند نفر كم‌جرئت و خودخواه به او مشاوره مي‌دادند. او هيچ ارتباطي به مشروطيت و هيچ اعتقادي به قانون اساسي نداشت و ترور، وسيله كارش بود.


تعداد نمايش: 3349 بارمدرس از تولد تا ترور به روايت خودش
...ده نفر مرا احاطه نمودند و في‌الحقيقه تيرباران كردند. از تيرهاي زياد كه انداختند چهار عدد كاري شد، سه عدد به دست چپ مقارن پهلو جنب همديگر زير مرفق و بالاي مرفق و زير شانه. حقيقتا تيراندازان قابلي بودند، در هدف كردن قلب خطا نكردند، ولي مشيت الهي سبب را بي‌اثر نمود. يك عدد هم به مرفق دست راست خورد...


تعداد نمايش: 3921 بارسير جمهوريخواهي در عصر قاجار
هدف رضاخان از طرح جمهوريخواهي كوتاه كردن دست قاجار از حكومت ايران بود و علت مخالفت مرحوم مدرس با شعار جمهوريخواهي رضاخان نيز آگاهي وي از تلاش رضاخان براي تأسيس سلسله پهلوي بود.


تعداد نمايش: 3575 بارنقبي به يادداشت‌هاي خصوصي طوفانيان
با كاوش در يادداشت‌هاي خصصي ارتشبد طوفانيان مسئول خريدهاي نظامي شاه كه در دفترچه سالنامه‌هاي جيبي بازمانده وي به طور پراكنده آمده است، موارد متعددي از سفرهاي محرمانه به اسرائيل ديده مي‌شود.


تعداد نمايش: 3718 باراطفائيه
اولين آتش نشاني در ايران با نام « اطفائيه » 170 سال پيش در تبريز داير شد . افرادي بر بالاي يك برج 23 متري دائما شهر را رويت مي‌كردند تا در صورت مشاهده دود و آتش، زنگي را به صدا درآورند . ماموران اطفائيه با شنيدن صداي زنگ ، محل دقيق حادثه را شناسايي مي‌كردند . سپس بشكه‌هايي را به روي گاري قرار مي‌دادند و خود را به محل حادثه مي‌رساندند و با پركردن بشكه‌هاي خود از آب‌انبار همسايه ها عمليات اطفاي حريق را آغاز مي‌كردند.


تعداد نمايش: 3486 باررئيس مجلس ، قاچاقچي مواد مخدر!
رضا حکمت فرزند حاج حسام الدين شيرازي معروف به سردار فاخر از جمله سياستمداران طرفدار انگليس بود كه در اكثر سالهاي مجلس پانزدهم تا بيستم ، رياست آن را بر عهده داشت . او با حفظ سمت رياست مجلس ، در كار داد و ستد مواد مخدر نيز دست داشت و از قاچاقچيان فعال دوران حكومت محمدرضا پهلوي محسوب مي‌شد . شايد دو سند زير معرف شخصيت سردار فاخر باشد :


تعداد نمايش: 3202 بار3 حكايت كوتاه
وقتي فرمانفرما به وسيله يكي از دوستان مرحوم مدرس براي او پيغام فرستاد كه « خواهش مي‌كنم حضرت آيت الله اينقدر پا روي دم من نگذارند » مدرس در پاسخ به او گفت : به فرمانفرما بگوييد حدود دم حضرت والا بايد معلوم شود ، زيرا من هر كجا پا مي‌گذارم دم حضرت والا است....


تعداد نمايش: 3273 بارغارت غلات ايران توسط انگليسيها
نيروهاي متفقين به ويژه انگليسيها نه تنها نان و غلات مردم ايران را در خلال سالهاي جنگ دوم جهاني غارت مي‌كردند و مي‌بردند بلكه از تردد كاميونهاي دولتي ايران كه مشغول تامين ارزاق داخلي بودند و يا از اجاره كشتي‌هاي خارجي ويژه حمل آذوقه توسط دولت ايران ، جلوگيري مي‌كردند .


تعداد نمايش: 3614 بارمعرفي كتاب
« سفر بر بال آرزوها»

كتاب « سفر بر بال آرزوها» ماجراي شكل گيري جنبش فدائيان خلق و برخوردهاي آن با انقلاب اسلامي ايران را مورد بررسي قرار داده است . اين كتاب تحت تاثير مواضع نويسنده آن داراي تحريفات گوناگون است .


ريشه‌يابي واژه «تاريخ»
درباره ريشه و اشتقاق واژه تاريخ اتفاق نظر وجود ندارد. در حالي كه برخي گزارش‌هاي كهن، واژه تاريخ را مصدر برساخته از كلمة «مورّخ» دانسته و آورده‌اند كه اين كلمه خود معرب تركيب فارسي «ماه روز» است و برخي از لغت‌شناسان هم آن را غير عربي خوانده‌اند ولي بعضي ديگر آن را از ماده عربي «الأرخ» يا از «اَرَخَ» و «وَرَخَ» دانسته‌اند.
به عقيده اصمعي،‌برخي از تيره‌هاي بزرگ عرب، شكل‌هايي از اين واژه را براي بيان زمان به كار مي‌بردند. اما بايد گفت كه تداول شكل‌هايي از اين واژه در عربي، دليل بر عربيت آن نيست؛ چنان كه برخي محققان احتمال داده‌اند كه واژة تاريخ وام‌واژه‌اي مأخوذ از «أرخو»ي اكدي و يا «يرخ» عبري به معناي ماه (قمر) يا ماه (شهر: مجموعة 30 روزه يا اندكي بيشتر و كمتر) به واسطة زبان حبشي يا گويش عربي جنوبي باشد. گفته‌اند كه در كتيبه‌هاي باقي‌مانده از اين گويش دو شكل «ارخ» يا «ورخ» به كار رفته است و عرب از بسياري از حوادث و مراسم خود با قيد تاريخ ياد مي‌كرد. به هر حال اگر هم واژة «تاريخ» و مشتقات آن در ميان عرب پيش از اسلام وجود داشته، دست‌كم مي‌توان گفت كه در عربستان مركزي رواجي نداشته است. در روايت بخاري دربارة تقويم اسلامي هم به جاي «ارخ»، از «عد» استفاده شده است.
مبدأ تاريخ: تاريخ به معناي لغوي و اصطلاحي آن در اينجا، به طور مستقيم با وضع مبدأ تاريخ در اسلام مرتبط است. در اين باره روايات مختلف است. غالب گزارش‌ها بر آن‌اند كه تا روزگار عمر بن خطاب، مبدأي ثابت براي محاسبة تاريخ وجود نداشت و عمر در 17 ق / 638 م، بنا بر ضرورت‌هايي، به دنبال مشورت با اصحاب بلندپايه، سال هجرت پيامبر(ص) به مدينه را ـ ‌از محرم سال اول هجري، نه ربيع‌الاول كه هجرت در آن ماه اتفاق افتاده بود ـ مبدأ محاسبة تاريخ قرار داد. از مجموع روايت‌ها برمي‌آيد كه تا آن زمان نامه‌ها نيز تاريخ نداشت و نخستين بار يعلي بن اميه ـ امير يمن ـ نامة تاريخ‌دار به مدينه فرستاد، ولي از مبدأ اين تاريخ ياد نشده است. «تاريخ» در لغت عرب به معناي صريحِ «تعريف وقت» (تعيين زمان)، اثبات چيزي، و به طور كنايي غايت و نهايت چيزي، و در اصطلاح يعني بازشناساندن حوادث و زمان وقوع آن‌ها نسبت به مبدأي زماني است برحسب همين معناي اصطلاحي، از اوايل سدة 2 ق، كتاب‌هايي كه مشتمل بر حوادث و احوال، با تعيين زمان آن‌ها تدوين مي‌شد، «تاريخ» نام مي‌گرفت؛ در حالي كه پيش از آن واژة «خبر» (اخبار) بر همان مفهوم و انديشه‌اي اطلاق مي‌شد كه بعداً به «تاريخ» تعبير شد.
كتاب التاريخ از عوانة بن حكم در نيمة ‌اول سدة 2 ق، ممكن است نخستين اثر با اين عنوان باشد با آنكه از شيوة تنظيم كتاب عوانه اطلاعي در دست نيست، ولي گفته‌اند: كتاب‌هايي كه از زمان حدوث وقايع سخن نمي‌گفت، «تاريخ» نام نمي‌گرفت نخستين اثري كه ذكر زمان در آن اهميت داشت و ظاهراً سال‌شمارانه و برحسب توالي زماني تدوين شده بود، كتاب التاريخ علي السنين از هيثم بن عدي است. از آن پس عنوان «تاريخ» به تدريج بر همين گونه آثار اطلاق گرديد و البته گاه آن‌ها را ـ مانند دورة پيشين ـ «اخبار» نيز مي‌ناميدند؛ اما بايد گفت «اخبار» بيشتر بر آثاري اطلاق مي‌شد كه امروزه با تك‌نگاري قابل مقايسه است، مانند اخبار زياد بن ابيه از هيثم ابن عدي، يا اخبار العباس از هشام كلبي، و اخبار ابي طالب و ولده از مدائني در حالي كه «تاريخ» بيشتر بر حوادث عام‌تر و مشتمل بر ذكر زمان وقوع آن‌ها اطلاق مي‌گرديد، مانند كتاب التاريخ و المبعث و المغازي از واقدي كه كتاب المغازي او كه اينك در دست است، جزئي از آن به شمار مي‌رود.
موضوع و مفهوم تاريخ معناي تاريخ‌نگاري: موضوع تاريخ يعني آنچه از عوارض ذاتي آن بحث مي‌كند، بررسي حوادث و تحولاتي است كه در انديشه و حيات آدمي رخ مي‌دهد؛ و مفهوم تاريخ،‌يعني مجموع صفاتي كه تصور «تاريخ» حاوي آن است، دربردارندة مجموع خصايص و صفات همان حوادث و تحولاتي است كه موضوع «تاريخ» به شمار مي‌آيد.


 
     استفاده از مطالب با ذکر منبع مجاز مي باشد.                                                                                                    Design: Niknami.ir