| شهریور، سرآغاز اعتصابات خردکننده علیه رژیم پهلوی |  روز ۱۹ شهریور ۱۳۵۷ جعفر شریف امامی نخست‌وزیر معرفی‌شده از سوی شاه، با ۱۷۷ رای موافق، ۳۵ رای مخالف و ۷ رای ممتنع از مجلس شورای ملی رای اعتماد گرفت. دو روز بعد ۷۰۰ تن از کارگران و کارکنان پالایشگاه نفت تهران اعتصاب کردند و خواستار اضافه دستمزد و لغو حکومت نظامی شدند. در ۲۸ شهریور اعتصاب رفاهی - سیاسی کارکنان شعبه مرکزی بانک ملی آغاز گردید. با آغاز سال تحصیلی و گشایش مدارس، ناآرامی به دانشگاه‌ها و مدارس کشور سرایت کرد و دانشجویان و دانش‌آموزان به صف مخالفان رژیم پیوستند و تظاهرات و راهپیمایی‌های سیاسی به راه انداختند.
در اواخر شهریور کارکنان بانک مرکزی ایران فهرست اسامی ۱۷۷ نفر از شخصیت‌های دولتی و صاحبان صنایع و سرمایه داران را که گفته شده بود بیش از ۲ میلیارد تومان ارز از کشور خارج کرده‌اند، منتشر ساختند. در این فهرست اسامی جعفر شریف امامی نخست‌وزیر سپهبد اویسی، نمازی، جمشید آموزگار، سپهبد ناصر مقدم، هوشنگ انصاری و شمار دیگری از سران رژیم دیده می‌شد. روزهای دوم و سوم مهر، اعتصاب کارکنان سازمان تعاون مصرف صنعت نفت ایران و پالایشگاه آبادان به نشانه همبستگی با ۳۰ هزار نفر از کارگران اعتصابی نفت در تهران، اهواز، گچساران و آغاجاری آغاز شد. کارکنان مخابرات تهران نیز اعتصاب کردند. طی دهه اول مهرماه کارگران صنایع نفت در خارک، کارکنان سازمان آب تهران،کارکنان راه آهن، وکارکنان کارخانه سیمان تهران به جمع اعتصاب‌کنندگان رفاهی - سیاسی پیوستند. از اواسط مهرماه، اعتصاب و تظاهرات سیاسی در تهران و شهرستانها بالا گرفت. معلمان، دانشگاهیان، کارکنان اداره بنادر و کشتیرانی، بندر شاپور، تراکتورسازی تبریز، رادیوتلویزیون رضائیه، کارخانه ذوب آهن اصفهان، کارخانه جنرال‌موتور، کارخانه زامیاد، کارمندان اداری برنامه و بودجه اعتصاب کردند
روز ۱۹ مهر روزنامه های بزرگ کشور با انگیزه کسب آزادی قلم و نشر خبرهای واقعی دست به اعتصاب زدند و پس از سه روز با اعلام لغو سانسور از طرف دولت، کار خود را از سر گرفتند. روز ۲۰ مهرماه زندانیان سیاسی کشور به نشانه همنوایی با دیگر اعتصاب‌کنندگان اعتصاب غذا کردند. کارگران بنادر و کشتیرانی خرمشهر، شیلات بندر پهلوی، نساجی یزد، پالایشگاه شیراز، نیروگاه‌های اتمی، و معادن زغال سنگ دامغان به پشتیبانی از قیام مردم به دیگر اعتصابیون پیوستند. روز ۲۲ مهر کارکنان پالایشگاه آبادان اعتصاب کردند.
بدین ترتیب موج اعتصاب کارخانجات دولتی و بخش خصوصی همراه با تظاهرات در تهران و سراسر شهرهای ایران به تدریج از درخواست‌های سیاسی و رفاهی به مخالفت با ادامه رژیم پهلوی و اصرار بر کناره‌گیری محمدرضا شاه و ایجاد نظام جمهوری اسلامی کشیده شد. همزمان با اوج‌گیری تظاهرات و اعتصابات در شهرهای ایران، اتباع و دانشجویان ایرانی در شهرهای اروپا و آمریکا به نشانه همبستگی با مردم ایران تظاهراتی ترتیب دادند و با انتشار خبر نامه، اعلامیه و بیانیه رژیم شاه را محکوم کردند و حمایت خود را با نظریات امام خمینی اعلام نمودند. همزمان با اوج‌گیری اعتصاب‌ها و تظاهرات و ناآرامی‌ها، از سوی دولت آمریکا نیز به مقامات حکومت پهلوی اطلاع داده شد که برنامه فروش جنگ‌افزار تا روشن شدن اوضاع سیاسی در تهران متوقف خواهد شد.
منبع: غلامرضا نجاتی، تاریخ سیاسی بیست‌و‌پنج ساله ایران، موسسه خدمات فرهنگی رسا، 1371، جلد 2، ص 96 تا 98
| این مطلب تاکنون 1210 بار نمایش داده شده است. |
|
|
|