ماهنامه الکترونيکي دوران شماره 192   آذر ماه 1400
 

 
 

 
 
   شماره 192   آذر ماه 1400


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
‏‏ازهاری: مثل سگ از اعلیحضرت می‌ترسیم!

اسدالله علم یکی از مهم‌ترین چهره‌های سیاسی دوران محمدرضا شاه پهلوی است. او حدود یازده سال وزیر دربار پهلوی و مدتی نیز نخست‌وزیر ایران بود. علم به دلیل ملاقات‌های روزانه با شاه و سرو سامان دادن به امور خصوصی وی، نسبت به رفتارها، خلقیات و عادات محمدرضا پهلوی اطلاعات خوبی را در یادداشت‌های خود به دست می‌دهد.
استقبال از چاپلوسی و تملق، به حساب نیاوردن دیگران، میل به بزرگنمایی و تبلیغات پیرامون اقدامات خود، تمسخر مفاهیم دینی و دینداران، مشورت ناپذیری، عدم توجه به مباحث کارشناسی، کشور را ملک طلق خود دانستن، چاپلوسی نسبت به قدرت‌های بزرگ، باور عمیق به دیکتاتوری، خودبرتربینی نسبت به سایر امرا، نفرت از افراد مستقل، تحقیر رجال، احساس بی‌نیازی و افتخار به عدم اتکا به آرای عمومی، ناسپاسی نسبت به دوستان و خدمتگزاران، عدم رعایت هنجارها در مناسبات خانوادگی، اولویت دادن به عیاشی و سفرهای تفریحی و ... بخشی از ویژگی‌های رفتاری و روانشناختی کسی است که ۳۷ سال با حمایت قدرت‌های خارجی و به قیمت فروش استقلال و منابع کشور بر ایران حکومت کرده بود. این خصوصیات از زبان اسدالله علم به عنوان کسی که حداقل در دهه آخر سلطنت شاه در مقام وزارت دربار جزء نزدیکترین محارم اسرار وی بود، در کتاب خاطرات وی موسوم به «یادداشت‌های علم» منعکس گردیده است.
علم در مدخل پنج شنبه ۲۶ مرداد ۱۳۵۱ در خاطرات خود چنین می‌نویسد:
(به اعلیحضرت گفتنم): .... با وجود اینکه موقعیت مناسب حرف‌های خنده دار نیست ولی ناچارم واقعه مضحکی را که دیشب در دفتر نمایندگی اسرائیل در تهران رخ داد، گزارش کنم و آن این بود که من مشغول گفت‌وگو با رئیس ستاد ارتش اسرائیل بودم و درباره پیشرفت‌های ایران حرف می‌زدیم که ناگهان ارتشبد ازهاری مثل خروس بی محل پرید میان حرفم و گفت: «در اینجا هر پیشرفتی که انجام گرفته یک علت داشته و آن اینکه همه مثل سگ از اعلیحضرت می‌ترسند. اگر کسی دستوری را که او داده انجام ندهد حسابش با کرام الکاتبین است.» در اینجا شاهنشاه گفت: «اشکال این حرف چیست؟» و من ناچار شدم بگویم ترس و وحشت جانشین درستی برای میهن پرستی و انجام وظیفه نیست. شاهنشاه گفت: «باز هم نمی‌دانم کجای حرف او اشکال داشته» که به روشنی منظورش این بود که در آینده بهتر است نظراتم را برای خودم نگه دارم....!

منبع:موسی فقیه حقانی، آخرین شاه، آخرین دربار، ده سال پایانی رژیم پهلوی به روایت اسدالله خان علم، موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، زمستان 1397، ص 25

این مطلب تاکنون 1416 بار نمایش داده شده است.
 
     استفاده از مطالب با ذکر منبع مجاز مي باشد.                                                                                                    Design: Niknami.ir