ماهنامه الکترونيکي دوران شماره 179   مهر ماه 1399
 

 
 

 
 
   شماره 179   مهر ماه 1399


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
چرایی سقوط پهلوی به روایت سردمداران حکومت شاه

عده‌ای از رجال عصر پهلوی در مصاحبه‌هایی در قالب «پروژه تاریخ شفاهی هاروارد» دیدگاه‌های خود را درباره چرایی سقوط رژیم پهلوی مطرح ساختند. بهمن آبادیان رئیس اداره بررسی‌های اقتصادی بانک مرکزی (1344) و معاون سازمان برنامه (1349) در این رابطه به عواملی چون افزایش درآمدهای نفتی و بی انضباطی مالی، غفلت از توسعه انسانی و تمرکز بر توسعه فیزیکی به عنوان دلایل موثر در سقوط رژیم پهلوی اشاره کرده است.
ابوالحسن ابتهاج موسس بانک خصوصی ایرانیان (1342) می‌گوید انتقاد ناپذیری شاه بر سر عایدات نفتی، استبداد و خودکامگی شاه، دروغین بودن مبارزه با فساد، ضعف نظام تصمیم‌گیری، فساد گسترده مسئولان و زوال سرمایه‌های اجتماعی، از جمله عوامل فروپاشی نظام پهلوی است.
علی امینی نخست وزیر اسبق ایران (1340 تا 1341) می‌گوید بی اعتقادی شاه به اصلاح نهادها و ساختارهای دولتی، گسیختگی ساختاری و عدم شایسته سالاری در نظام حکومتی شاه، خودکامگی شاه و دخالت وی در امور اجرایی کشور، دلایل عمده سقوط رژیم پهلوی است.
محمد مهدی سمیعی از روسای اسبق سازمان برنامه و بودجه و رئیس انجمن حسابداران خبره (1351) می‌گوید: بی اختیاری دولت‌ها در برابر اراده شاه، تناقضات رفتاری شاه و دخالت وی در امور اجرایی کشور و بی‌توجهی به نهاد سازی و اصلاحات نهادی، مهمترین عوامل سقوط رژیم پهلوی است.
جعفر شریف امامی رئیس مجلس سنا (1342 تا 1357) و یکی از آخرین نخست وزیران عصر پهلوی از دخالت شاه در امور اجرایی کشور، نحوه انتخاب نخست وزیران و هیات وزیران، تضعیف مجلس، بی‌انضباطی مالی و ناکارآمدی هیئت دولت و نظام اجرایی کشور، به عنوان عوامل موثر در فروپاشی رژیم شاه نام برده است.
عبدالمجید مجیدی وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه (1352 تا 1356) می‌گوید: موضوعاتی چون زوال سرمایه‌های اجتماعی، تضاد منافع دولت و ملت، بی‌توجهی شاه به نظام برنامه‌ریزی، فرار سرمایه‌ها در نتیجه سیاست‌های غلط اقتصادی، و ناکارآمدی نهادهای حکومتی، از جمله عوامل موثر در سقوط رژیم پهلوی است.
غلامرضا مقدم قائم مقام و معاون سازمان برنامه (1348 تا 1352) از عواملی چون نقش شاه در تضعیف قانون اساسی، بی‌توجهی به هشدارهای کارشناسی، بی اعتقادی شاه به برنامه ریزی، بی‌انضباطی مالی، ناکارآمدی دولت و بی‌توجهی به سرمایه های انسانی به عنوان دلایل عمده در سقوط رژیم پهلوی یاد کرده است.
محمد یگانه وزیر اقتصاد و دارایی (1356 تا 1357) نیز می‌گوید: نقش هویدا در تضعیف دولت و استبداد شاهی، بی‌توجهی به گزارش‌های کارشناسی و بی‌اعتنایی به اولویت‌های اصلی کشور از جمله دلایل سقوط رژیم شاه است.

این مطلب تاکنون 1740 بار نمایش داده شده است.
 
     استفاده از مطالب با ذکر منبع مجاز مي باشد.                                                                                                    Design: Niknami.ir