ماهنامه الکترونيکي دوران شماره 86   دی ماه 1391
 

 
 

 
 
   شماره 86   دی ماه 1391


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
ثروت شاه از انظار مخفي بود

پرونده ذخاير شاه در خارج در حوزه‌هاي وسيع و گوناگوني گسترده بود از جمله نقدينه‌هاي سپرده، كشتي‌هاي نفتكش، ملك و زمين كه از بزرگترين رقم دارايي‌هاي او وپدرش بود. در همين رابطه است كه وقتي او مي‌گويد «من همه دارايي‌هاي شخصي‌ام را بخشيده‌ام يا دست كم 90% آن را» تا حدي حقيقت را مي‌گويد. در سال 1961 (1340ه.ش) كه بنياد پهلوي تاسيس يافت شاه مبلغي معادل 135 مليون دلار از دارايي‌هاي خود در داخل ايران را در اختيار اين بنياد گذاشت كه شامل سود كشتي‌هاي نفتكش، هتل‌ها، عوارض يك پل و تاسيس چند پرورشگاه يتيمان مي‌شد. سود ساليانه شاه از پرونده‌هاي دارايي‌هاي داخل كشور مشخص نيست. بودجه‌اي كه دولت ساليانه براي مخارج دربار (شامل1500كارمند و كارگر) در اختيار شاه مي‌گذارد معادل 15 ميليون دلار است. سبك زندگي او اكنون كه پا به سن گذاشته است اگر چه ديگر آنچنان پر عيش و نوش و زرق و برق نيست اما به هر صورت بسيار راحت تر و لوكس تر از همه عمر پدرش است. اهميت پول را براي شاه مي‌توان از دقت و وسواسي كه او براي ثروت خصوصي خود دارد سنجيد. مثالي براي اين سنجش قابل توجه است: با وجود اينكه محمدرضا پهلوي تمام عمر عاشق بازي پوكر بوده است اخيرا پس از اينكه در يك شب حدود 700000پوند باخت اين بازي را كنار گذاشت و اكنون فقط به بازي بريج اكتفا مي‌كند. ميلياردري كه بازي مورد علاقه‌اش را كنار مي‌گذارد نشان مي‌دهد كه قمار باز درون او تحت كنترل مرد محتاط درون اوست.(1)

گزارشي ديگر از تمول و ثروت شاه
شاه يكي از متمول ترين مردان جهان است. تمام كارشناسان مالي در اين خصوص متفق القولند. خواه اين كارشناسان ايراني باشند يا خارجي. شاه مبالغ زياد خرجٍ دادن تحفه مي كند و در بخشش يد طولايي دارد. معهذا قسمت عمده ثروت شاه از انظار پنهان است مثلا زمين هايي كه متعلق به اوست. بقيه ثروت شاه در بانك هاي سوييس است. از بعضي محافل محرمانه بانك ثروت شاه به يك ميليارد دلار تخمين زده مي شود. بديهي است نمي توان رقم واقعي را ارائه كرد زيرا پيچيدگي انواع ثروت تخمين ارقام حقيقي را غير ممكن مي سازد. شاه شخصا اموال خود را نظارت مي كند و با كمك شخص واردي كه نامش بهبهانيان است و كفيل وزارت دربار مي باشد كارهاي مالي و خصوصي خود را اداره مي نمايد. ولي او شخص فوق العاده سخت و محتاطي مي باشد. مي گويند پس از اينكه هتل هيلتون به كار افتاد او غالبا از آنجا عبور مي كند تا ببيند پنجره اطاق ها روشن هستند يا نه. يعني تمام اطاق ها اشغال است يا نه. يا بداند سرمايه گذاري كه شده خوب جريان دارد يا نه. ممكن است اين موضوع نا صحيح باشد اما امر محقق آن است كه اسراري دارايي پهلوي يا پهلوي ها را احاطه كرده است
شاه اسما در 1958 بنياد پهلوي را تاسيس كرد و مثلا رسما آنچه داشت به اين بنياد منتقل كرد به استثناي اراضي اولين انتقالي كه علني شد به ارزش 133ميليون دلار بود.جزئيات سهام آن به قرار ذيل است: سهامLa Persian Gulf Shipping Co، بانك توسعه و تعاوني هاي روستايي، سهام انتشارات سلطنتي، شركت بيمه ملي،كارخانه قهستان، كارخانجات سيمان فارس و خوزستان، چندين باب هتل رستوران و نايت كلوب منجمله كلبه و هتل دربند كه در آن محل جنجال بين ثريا و شاه پيش آمد كه عشرتكده بود، بانك عمران نيز يكي از انتقالات به بنياد پهلوي بود كه رئيس آن شريف امامي بود. اين بانك هيچ گاه اطلاعات مالي را علني نمي كرد در صورت ظاهر كاملا مستقل عمل مي كرد ولي مي گويند شاه آن را تحت نظارت خود داشت و مالك حقيقي آن است.(2)
روايتي ديگر
روزنامه نيويورك تايمز در شماره مورخ 10 ژانويه 1979 خود با استناد به گفته منابع بانكي جهان ادعا كرد كه « فقط اوراق بهادار متعلق به شاه بيش از يك ميليارد دلار قيمت دارد و نيز مبلغي بين 2تا4 ميليارد دلار تنها در طول دو سال آخرحكومت شاه از سوي خانواده سلطنتي ايران به امريكا منتقل شده است..» طبق شايعات موجود مهمترين بخش از ثروت شاه را بنياد پهلوي تشكيل مي داد كه اين بنياد كلا در تيول او قرار داشت وگزارشي نيز كه در پاييز سال 1978(1357) از سوي مخالفين رژيم انتشار يافت نشان مي داد كه بنياد پهلوي و خانواده شاه جزء سهامداران عمده اكثر موسسات و شركت هاي موجود در ايران بودند.(3)
منابع :
1 - مصاحبه با شاه ، مارگارت لاينگ ، اردشير روشنگر، نشر البرز ، تهران ، 1371 ص 6 و 7
2 - صعود محمدرضا شاه به قدرت يا شكوفايي ديكتاتوري ، دكتر شمس الدين امير علائي، كتابفروشي دهخدا،1361
3 - سقوط شاه، فريدون هويدا ، ترجمه ح.ا.مهران ، انتشارات اطلاعات ، تهران ، چاپ اول ، 1365، ص 146

منبع:آرشیو موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی

این مطلب تاکنون 3790 بار نمایش داده شده است.
 
     استفاده از مطالب با ذکر منبع مجاز مي باشد.                                                                                                    Design: Niknami.ir