ماهنامه الکترونيکي دوران شماره 113   فروردين ماه 1394
 

 
 

 
 
   شماره 113   فروردين ماه 1394


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

تعداد نمايش: 3915 بارتحريم اقتصادي و اقتصاد مقاومتي در ايران (32-1330)
ملی شدن صنعت نفت و پس از آن تعطیلی سفارت انگلستان در ایران، ضربه‌سختی بر پیکره استعمار انگليس پس از جنگ جهانی دوم، وارد کرد. نفت ایران تا 1950م. چنان سودی برای انگلستان داشت که با هیچ منبع ثروت دیگری قابل قیاس نبود. به دنبال ملي شدن نفت ايران تحریمی همه‌جانبه علیه ایران وضع شد و ایران متکی به درآمد نفت در پی راه چاره برآمد. محصول این تفکر، اجرای «تز اقتصاد بدون نفت» بود. این تز تا حدودي فقدان درآمد نفت را جبران کرد. این مقاله به چگونگی اجراي این طرح پرداخته است.


تعداد نمايش: 3628 باربگومگوی سیدضیاء و رضاخان و نقش انگلیس
در اختلاف میان رضاخان و سید ضیاء ، نقش احمدشاه تشدید نفاق میان این دو و نقش انگلیس حمایت از رضاخان بود. این دلیل تبعید سید ضیاء ، پیروزی رضاخان ، سقوط احمدشاه و انقراض قاجار بود.


تعداد نمايش: 3406 بارانحلال احزاب دولتی رژیم شاه
درپی انحلال احزاب مردم ، ملیون و ایران نوین و تشکیل حزب رستاخیز ، اسدالله علم گفت: «شاهنشاه با این اقدام بلندپروازیها و گه خوری های دولت و حزب اکثریت را نقش بر آب کردند» اشرف پهلوی گفت: «این نتیجه میل فزاینده شاه به روش های مستبدانه و دلخواهانه در حکومت بود» سفارت آمریکا در بیانیه ای خاطرنشان کرد: «عطش روز افزون شاه به پیروی از مشی مستبدانه در حکومت دلیل اصلی انحلال احزاب دولتی است» روزنامه لوموند بی اعتباری شدید و غیر قابل التیام احزاب موجود نزد مردم را دلیل انحلال آنها اعلام کرد و ....


تعداد نمايش: 3603 بارسکه های طلا به جای نقل و نبات !
امير هوشنگ دولو از دوستان شاه هر جا مي‌رفت بساط ترياك و منقلش رو به راه بود. در خانه او و در كنار منقلش هميشه يك بشقاب پر از سكه طلا مي‌گذاشت تا هر كس بخواهد به جاي نقل و نبات آنرا بردارد و در جيب بگذارد و از همين مي‌شود فهميد كه ثروت اين به ظاهر پيشخدمت شاه، سر به كجاها مي‌زد!


تعداد نمايش: 3823 بارچگونه رضاخان پای دزدان آمریکایی را به گنجینه های آثار باستانی ایران باز کرد؟
تمامی آثار باستانی و تاریخی متعلق به ایران که در موزه های بزرگ و مشهور آمریکا از جمله موزة متروپوليتن نيويورك ، موزه‌ اسميتسونين واشنگتن‌، و...موجود است بین سالهای 1925 تا 1941 (سالهای پادشاهی رضاخان) از گنجینه های ارزشمند ایران جمع آوری و به آمریکا منتقل شده است.


تعداد نمايش: 3495 بارسوارکاران بی رحم به روایت جمال‌زاده
جنگ اول جهاني در آستانه اتمام بودكه در دل شبي تاريك و هولناك سه سوار ترسناك كه هر كدام شمشير و شلاقي به بر داشتند به آرامي از ديوارهاي شهر عبور كردند و به آن وارد شدند. يك سوار نامش «قحطي»، ديگري «آنفلوآنزا » و آخري «وبا» بود. طبقات فقير، پير و جوان، همچون برگ پاييزي در برابر حمله اين سواران بي‌رحم فرو مي‌ريختند.


تعداد نمايش: 3676 بارچرا دولت سید ضیاء «کابینه سیاه» لقب گرفت؟
فهرست اسامی تعداد زیادی از رجال سیاسی کشور که در دوره 90 روزه کابینه سید ضیاء دستگیر شده بودند، قبل از کودتا در سفارت انگلیس تهیه شده بود و این همان لیست سیاه معروفی است که باعث شد کابینۀ سید به «کابینۀ سیاه» معروف شود. در آن زمان سفارت انگلیس به محل رفت و آمد هر روزه اتومبیل سیدضیاء و مشورت او با اعضای سفارت در مورد برنامه‌هایش تبديل شده بود.


تعداد نمايش: 3556 بارواردات شکر !
انحصار خرید شکر ایران تا سال 1350 در دست فلیکس آقایان رئیس شبکه مهیب مافیای ایران بود . در 1351 شاپور ریپورتر که از نقش خود در دولت انگلیس مغرور شده بود بر این معامله چنگ انداخت و با دلالی، قرارداد شکر ایران را با یک شرکت انگلیسی ، منعقد کرد . فلیکس آقایان از این حادثه به خشم آمد و گزارش قرارداد فوق را به عنوان یک معامله تقلب آمیز منتشرکرد. در پی این واقعه شاپور جی نزد فردوست رفت و تهدید کرد اسناد تاسیس سلسله پهلوی درباره فساد دربار ایران را منتشر خواهد کرد... محمدرضا پهلوی وحشتزده و مرعوب، تسلیم شد و قرار شد شاپور جی خاطرات پدرش را منتشر نکند...


تعداد نمايش: 3784 بارچگونگی تاسیس ساواک
لایحه تاسیس ساواک در 10 مهر 1335 در هیات وزیران به تصویب رسید ، در 19 آبان همان سال ساختمان آن تعیین شد ، در 10 بهمن لایحه آن به تصویب سنا و در 23 اسفند به تصویب مجلس شورای ملی رسید . ساواک عملا در فروردین سال بعد کار خود را آغاز کرد .


تعداد نمايش: 3886 بارنقد كتاب
«ملكه پهلوي»

كتاب «ملكه پهلوي» كه حاصل مصاحبه سه تن از فعالان بنياد تاريخ شفاهي ايران با خانم تاج‌الملوك (همسر دوم رضاخان) است، به دليل برخورداري وي از قدرت پنهان، اما تعيين كننده در عصر پهلوي اول و دوم، از ارزش تاريخي قابل ملاحظه‌اي برخوردار است. هرچند خانم تاج‌‌الملوك تنها بخش ناچيزي از اطلاعات خود را براي ثبت در تاريخ بازگو كرده و بيان همين مقدار خاطرات نيز عمدتاً در دفاع از عملكردها و رفع و رجوع ناهنجاريهاي آن دوران صورت گرفته است.


ریشه یابی تعرض رژیم شاه
به فیضیه

در آغاز سال 1342، تهاجم برنامه ريزى شده عوامل رژيم به مدرسه فيضيه نقشى اساسى در وقايع بعدى اين سال ـ به ويژه قيام 15 خرداد ـ و رويدادهاى پس از آن داشت؛ اما تهاجم به فيضيه ماحصل روندى بود كه از مدتى قبل شروع شده بود.
عليرغم اعلام لغو قانون انجمنهاى ايالتى و ولايتى، بر اثر مبارزات پى‏گير امام و به تحرك واداشتن حوزه‏هاى علميه، از همان هنگام، عمليات بر عليه مبارزان به اشكال متعددى دنبال شد. به خصوص اين كه رژيم از ميزان مقبوليت عمومى مطالب بيان شده از سوى امام خمينى و امواج رو به گسترش آن به خوبى آگاه شده بود. دستگيرى‏هاى گسترده، شكنجه، اعزام گروهى از طلاب و دانشجويان به سربازى، هجوم پليس به دانشگاه و حوزه، غارت و تخريب مغازه‏هاى اعتصابى، تعطيل چاپخانه‏هاى مظنون به چاپ اعلاميه و تبليغات مسموم بر ضد مخالفين رژيم، نمونه‏هايى از اين اقدامات بودند. تصور اوليه دستگاههاى حكومتى اين بود كه اين گونه اقدامات، منجر به از بين رفتن مخالفين و قطع فعاليتهاى گروهها و مأيوس شدن مردم و روحانيت از ادامه مبارزه خواهد بود. در اين ميان رفراندم ششم بهمن در مورد ميزان پذيرش عمومى انقلاب سفيد شاه در پيش بود و لازم بود كه محيطى مناسب براى اين منظور مهيا گردد.
شاه براى آن كه علما و مراجع را قدرتمندانه به تسليم وا دارد، تصميم گرفت دو روز قبل از رفراندم در سفرى به قم، محبوبيت و استقبال مردم و حتى روحانيت و طلبه‏ها را از خود، در يك مجموعه از تبليغات مقدماتى رفراندم قرار دهد. به همين خاطر در آستانه سفر شاه فرماندار قم كوشيد نظر مساعد مراجع و علما را نسبت به ديدار با شاه جلب كند اما حضرت امام با هوشيارى كامل شگرد رژيم را دريافت و در جلسه با فرماندار گفت كه با توجه به حمله وحشيانه پليس و مامورين دستگاه حاكمه به علما و مردم شريف تهران و نيز رفتار غير انسانى آنان با اهالى محترم قم و تجاوز به حريم روحانيت و اين حوزه مقدسه، ديگر جاى تفاهم با دستگاه و راهى جهت ملاقات با شاه باقى نمانده است.
اقدام ديگر امام كه موجب شكست نهايى مانور شاه و توطئه‏هاى ديگر رژيم شد، اين بودكه شب چهارم بهمن 1341 به اهالى قم و طلاب و فضلا پيام دادند كه روز چهارم بهمن ـ روز ديدار شاه از قم ـ خارج شدن از منازل و مدارس حرام است و هيچ كس از محل سكونت خود بيرون نيايد. روز چهارم بهمن، بر خلاف روزهاى گذشته، از همان اول صبح هيچ تحرك و رفت و آمد و جنب و جوشى در شهر به چشم نمى‏خورد و شهر قم يكپارچه تعطيل شد. اين منظره كه حاكى از بى اعتنايى و قهر علما و روحانيت و مردم قم با رژيم بود موجب خشم و عصبانيت فوق العاده شاه شد، به طورى كه سخنان بسيار تندى در ميدان آستانه ـ كه براى سخنرانى او انتخاب شده بود ـ ايراد كرد؛ از جمله چنين گفت: «ديگر مفتخورى تمام شد. اينها [علما و روحانيون] ارتجاع سياه هستند.... درك ندارند، بد نيت هستند. در واقعه آذربايجان با پيشه ورى ائتلاف كردند و با او شراب خوردند... اينها صد برابر خائن‏تر از حزب توده هستند و...»
اين سخنان ضمن اينكه نشاندهنده عصبانيت شاه از نحوه برخورد روحانيت و مردم قم با او بود، از سوى ديگر نشان مى‏داد كه مردم ميان رژيم و اسلام، اسلام را برگزيده‏اند؛ همين امر رژيم را وا داشت تا برنامه‏هاى گسترده‏اى براى سركوب علما و روحانيون و اقشار مختلف مردم تدارك ببيند. در طرف مقابل، روحانيت به رهبرى حضرت امام نيز، كاملاً وارد صحنه مبارزه شده و خود را براى هر گونه برخوردى با رژيم مهيا مى‏كرد. پس از اعلام موفقيت رفراندم و رأى مثبت مردم به اصل انقلاب سفيد كه اينك «انقلاب شاه و مردم» خوانده مى‏شد، امام نوروز 1342 را عزاى عمومى اعلام كردند. امام مصمم بود تا با استفاده از هر امكان مشروعى، بر ضد رژيم، ضمن افشاى ماهيت و سياستهاى ضد مردمى آن، علما و مردم را جهت مبارزه بسيج كند، در صحنه نگه دارد و فرصت را براى سر كوب نهضت و تسلط بر اوضاع، از دست رژيم بگيرد.


 
     استفاده از مطالب با ذکر منبع مجاز مي باشد.                                                                                                    Design: Niknami.ir