تخریب آثار تاریخی و تأثیر آن بر امنیت ملی | روند تخريب و آسيب دیدن آثار تاريخي در استان هاي مختلف کشور در ماه هاي اخير، بازتاب هاي زيادي در رسانه هاي داخل و خارج کشور داشته است. اين روند به دليل عدم پيوست هاي فرهنگي و تاريخي در اقدامات عمراني و فني و اجرايي کشور و نيز عدم اهتمام کافي در حفظ مواريث تاريخي و فرهنگي در ميان برخي از مسئولين، علاوه بر افزايش نگراني دلسوزان و دوستداران نظام، باعث بهره برداري مخالفين داخل و خارج کشور شده است. طي ماههاي اخير مطالب متعددي در رسانه هاي داخلي و فارسي زبان خارج از کشور پيرامون تخريب آثار تاريخي ايران منتشر شده است که پس از بازنشر گسترده، «کارآمدي نظام» را در صيانت از ميراث تاريخي هدف قرار داده اند. بي توجهي به ميراث تاريخي يکي از موضوعاتي است که در چهار دهه اخير همواره مورد استناد مخالفين نظام بوده و از آن براي حمله به جمهوري اسلامي استفاده مي کنند.
به نظر مي رسد تصميم گيريهاي سازمان ميراث فرهنگي کشور به تنهايي نتوانسته است مسئله مهم آثار تاريخي و فرهنگي کشوري را مديريت و مشکلات آن را حل کند. از آنجايي که اين موضوع با هويت و مليت ما ارتباط دارد، بايد مانع از ايجاد اين شکاف عميق شد و آنها را از دستبرد آفات تخريبي حفظ و نگهداري کرد.
ضمن تشکيل صندوق احياء و بهره برداري از اماکن تاريخي و فرهنگي که مسئوليت اجراي روند واگذاري ها را به عهده دارد، مناسب است کارگروهي زبده از سه قوه درکشور تشکيل و نتيجه را جهت تصميم گيريهاي عالي در سطح سران قوا اعلام دارند؛ در غير اين صورت، موضوع مواريث تاريخي و فرهنگي به معضل مهمي تبديل خواهد شد و آثار خسارت باري همچون به خطر افتادن حيثيت و امنيت ملي را در پي خواهد داشت.
گزارش زير نگاهي است به تعدادي از مقالات و گزارش هاي منتشر شده راجع به تخريب آثار تاريخي در چندماه اخير که بيشترين انعکاس خبري را درخصوص سوء مديريت در حوزه نگهداري آثار تاريخي و پوشش اخبار مربوط به آن «راديو زمانه» و «دويچه وله» در خارج کشور و در داخل نيز به ترتيب خبرگزاري هاي مهر، ايسنا و ايلنا و همچنين انجمن هاي تخصصي و فعالان فرهنگي در شبکه اجتماعي به عمل آوردند.
1. حفظ بناهاي تاريخي، مأموريت ناممکن؛ در اين مقاله بودجه و امکانات سازمان ميراث فرهنگي براي حفط ابنيه تاريخي مورد انتقاد قرار گرفته و نسبت به سياستهاي فرهنگي نظام مطالب تندي ارائه شده است.
2. آسيب رساندن طرح انتقال آب خليج فارس به آثار تاريخي استانهاي هرمزگان، کرمان و يزد؛ در اين مقاله به نقل از عليرضا سرداري مسئول نجات بخشي پژوهشکده باستان شناسي تبعات اين طرح مورد بررسي قرار گرفته و از آن انتقاد شده است. در اين طرح آب از خليج فارس براي مجتمع هاي صنعتي در کرمان و يزد منتقل مي شود.
3. کاخ قاجاري حميديه (در نزديکي اهواز) به انبار کالا تبديل شد؛ در اين مقاله دبير انجمن دوستداران ميراث فرهنگي تاريانا خوزستان، دلايل تخريب اين کاخ توسط شرکت آب و برق خوزستان را شرح داده است. اين کاخ محل حکمراني شيخ حميد کعبي در اواخر حکومت قاجاريه بوده است.
4. خانه تاريخي در يزد تخريب و به جاي آن دستشويي ساخته مي شود؛ عنوان مقاله ديگري در سايت راديو زمانه است که به تخريب بناي خانه فقيهي ابرند آباد يزد باقيمانده از دوره قاجاريه مي پردازد. در اين مقاله اظهارنظر تعدادي از کارشناسان سازمان ميراث فرهنگي آمده است. 5. تخريب يک قلعه سلجوقي در استان کرمان؛ عنوان مقاله ديگري است که به بحث تخريب آثار تاريخي پرداخته است. در اين گزارش به تخريب قلعه سموران در عنبرآباد کرمان و ثبت شده در فهرست آثار ملي کشور توسط يک مالک معدن اشاره شده است. اين معدن داراي مجوز رسمي از سوي وزارت صنعت، معدن و تجارت است.
6. شوراي شهر «ايزدخواست» باعث تخريب پل باستاني شد؛ موضوع مقاله ديگر سايت راديو زمانه است. در اين گزارش به وضعيت تاريخي و فعلي اين پل اشاره شده و سابقه تاريخي آن در دوره ساساني، صفوي و قاجار بررسي شده است. شوراي شهر ايزد خواست استان فارس در ايام عيد نوروز با جاري سازي آب در بستر خشک اين رودخانه باعث تخريب ستون زيرين پل شده اند.
7. گاراژ اتوبوس، ديوار به ديوار پايتخت مادها؛ عنوان مقاله و گزارش ديگري است که به ايجاد پارک سوار اتوبوس و ايستگاه تاکسي در محوطه اي تاريخي شامل کليسا، حمام و مسجد در ضلع شرقي هگمتانه در همدان اختصاص دارد.
8. پارس شمالي ميراث فرهنگي بتانه را به خطر انداخت؛ در اين گزارش بندر بتانه (بتخانه) در نزديکي بندر ديّر و اهميت آن براي اثبات ايراني بودن خليج فارس مورد بررسي قرار گرفته است. ايجاد پروژه هاي پنجاه گانه توسط وزارت نفت و شرکت ملي نفت ايران در منطقه و انهدام آثار تاريخي و فرهنگي، اهم مطالب اين مقاله را تشکيل ميدهند.
9. تخريب طبقات اضافه ساختمانهاي سپاه در حريم تاريخي عمارت کلاه فرنگي؛ عنوان گزارش هشتم منتشر شده در سايت راديو زمانه است. پادگان کلاه فرنگي يا عشرت آباد ثبت شده در فهرست آثار ملي ايران، بنايي ساخته شده توسط ناصرالدين شاه است که بعد از انقلاب به عنوان پادگان ولي عصر در اختيار سپاه قرار گرفت.
10. احتمال احداث ساختماني مرتفع در حريم کاخ گلستان؛ اين مقاله گزارشي انتقادي و مفصل است راجع به قرار دادن مجموعه کاخ گلستان در فهرست ميراث جهاني در سي و هفتمين نشست کميته ميراث جهاني در کشور کامبوج و تعهد ايران مبني بر حفظ حريم اين مجموعه و جلوگيري از احداث ساختمانهاي بلند در اطراف آن. احتمال پشيماني يونسکو از رأي خود نسبت به مجموعه کاخ گلستان اصلي ترين محور اين گزارش است.
11. روز جهاني بناهاي تاريخي و واگذاري ابنيه هاي تاريخي به بخش خصوصي؛ موضوع 5 مقاله ديگري است که در سايت راديوزمانه منتشر شده است. در اين مقالات به قصد دولت براي واگذاري يک ميليون بناي تاريخي به بخش خصوصي اشاره شده و آن را چوب حراج زدن به بناهاي تاريخي ايران دانسته اند.
12. تعداد 4 مقاله ديگر سايت زمانه به تجمعات اعتراضي نسبت به واگذاري «موزه هنرهاي معاصر تهران» به بنياد رودکي، «اختلاف سازمان ميراث فرهنگي با سازمان برنامه بر سر واگذاري بناهاي تاريخي» و «احتمال واگذاري کاخ شمس پهلوي به يک نهاد نظامي» اختصاص يافته است. منبع:آرشیو موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی این مطلب تاکنون 2915 بار نمایش داده شده است. |
|
|
|