ماهنامه الکترونيکي دوران شماره 131   مهر ماه 1395
 

 
 

 
 
   شماره 131   مهر ماه 1395


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
اولين روزنامه نگار زن ايران كه بود؟


‌ در روزگاري كه زنان از ترس برخوردهاي حكومتي، سواد دار بودنشان را پنهان مي كردند، «مزين السلطنه» اولين نشريه زنانه ايران را راه اندازي كرد. هفته نامه‌اي هشت صفحه اي كه در داخل و خارج از كشور منتشر مي شد و اگرچه عمر كوتاهي داشت اما تحول بزرگي در دوران مشروطه به حساب مي آمد.
نقل است كه ناصرالدين شاه قاجار از سواد داشتن زنان دل خوشي نداشت و برخي از همسران او كه مي توانستند بخوانند و بنويسند، سوادشان را از شاه پنهان مي كردند. مريم عميد، ملقب به مزين السلطنه در چنين فضايي پيش قدم تاسيس يك مدرسه دخترانه شد و بعدها نشريه اي را منتشر كرد كه براي اولين بار در تاريخ ايران، مدير مسئول آن زن بود.
مزين السلطنه كه دختر مير سيدرضي رئيس‌الاطباء پزشك قشون ناصرالدين شاه بود تحصيلات خود را نزد پدرش ياد گرفت و به دليل حضورش در خانواده اي تحصيلكرده و با سواد و داشتن ذهني جستجوگر و علاقمند، از برخي تحولات اجتماعي و فرهنگي جامعه و جهان آن روزگار مطلع شد و چون علاقه زيادي هم به آموختن علوم جديد داشت به خواندن زبان فرانسه و آموزش عكاسي مشغول شد.
او كه در واقع اولين زن روزنامه نگار ايران است البته اولين نشريه اي كه از طرف زنان در ايران منتشر شد نشريه "دانش" نام داشت كه در سال 1289 ه- ش توسط "خانم دكتر كحال" همسر ميرزا حسين‌خان كحال انتشار ‌يافت. اين نشريه در تهران منتشر ‌شد كه هفته‌اي يك بار و در هشت صفحه با قطع رحلي و چاپ سربي چاپ مي‌شد و علاوه بر ايران در ساير كشورها هم منتشر مي‌شد كه بعد از يك سال متوقف شد.
مريم عميد ملقب به مزين السلطنه اگرچه زن روشنفكري بود كه فعاليت هاي اجتماعي اش، او را به چهره اي مبارز در دوره مشروطه تبديل مي كرد، با اين حال زني بود كه زندگي شخصي اش را با تمام مختصات عرفي زنانه حفظ كرده بود؛ تمام كارهاي خانه اش را خودش به تنهايي انجام مي داد و در راه توسعه و ادامه انتشار روزنامه كه در آن زمان ناشر افكار مترقي زنان به حساب مي آمد، از هيچ كوششي دريغ نكرد.
حتي به گفته يكي از نزديكان مريم عميد او يك بار تمام جا استكان هاي نقره خود را فروخت تا بتواند مخارج چاپ نشريه شكوفه را بپردازد و در اثر عشق و علاقه مفرط در اين راه كليه اموال و دارايي خود را صرف كارهاي اجتماعي و فرهنگي كرد.
مريم خانم مزين‌السلطنه عميد در سال 1337ه ق / 1298ه- ش در اوج فعاليت هاي خود در سفري كه به سمنان داشت بر اثر عارضه قلبي درگذشت. اما با مرگ او نه تنها از حضور زنان در عرصه هاي اجتماعي كم نشد بلكه اقدامات ماندگار او به عنوان يك زن در آن دوران خفقان شروعي شد براي حضور زنان ديگري كه از اندروني ها بيرون آمدند و در عرصه هاي مختلف خود را چنان نشان دادند كه تا به حال نامشان ماندگار مانده است.

منبع:باشگاه خبرنگاران جوان 14/2/92

این مطلب تاکنون 3248 بار نمایش داده شده است.
 
     استفاده از مطالب با ذکر منبع مجاز مي باشد.                                                                                                    Design: Niknami.ir