نیروهای داخلی طرفدار شاه نیز برخلاف شرایط فرار اول، در مورد فرار دوم نتوانستند کاری از پیش ببرند. این بار برخلاف مرداد 1332 که شاه با حمایت قدرت‌های خارجی و ارتش و برخی اوباش داخلی به تخت سلطنت خود بازگشته بود، ارتش در نهایت با وجود صرف میلیاردها دلار از طرف شاه نتوانست حمایت قاطعی از او به عمل آورد و در نهایت تصمیم به بی‌طرفی گرفت. شاه بعد از بازگشت به کشور در کودتای 28 مرداد این جمله تاریخی را گفته بود که «حکومتم را مدیون خدا، آمریکایی‌ها و ارتشم هستم» اما این بار برخلاف سال 1332، نه از آن اوباش‌های خیابانی برای بازگرداندن شاه خبری بود، نه دولت متزلزل بختیار توان مهار انقلاب را داشت و نه ارتش انگیزه‌ای برای ادامه رویارویی بی‌حاصل در برابر مردم داشت. در سال 1357 ارتش دژ دفاعی اطمینان بخشی برای شاه نبود. تا جایی که امام خمینی سه روز قبل از خروج شاه از کشور در پیامی فرمودند: «مردم موظفند به نیروهای انتظامی و ارتش با برادری و مهربانی رفتار کنند و اگراشراری قصد حمله به آنان را داشتند از برادران خود دفاع کنند.»(2)
پی نوشت:
1 - صحیفه امام، ج 5 ص 266
2 – همان، ص 433
سردبیر
|