ماهنامه الکترونيکي دوران شماره 9   آذرماه 1385
 

 
 

 
 
   شماره 9   آذرماه 1385


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

تعداد نمايش: 3929 باراسناد و تاريخ شفاهي معاصر ايران
«اسناد» و «اطلاعات شفاهي» دو منبعي هستند كه در كنار منابع كتابخانه‌اي و مكتوب از اهميت خاصي برخوردار بوده و هر يك كارآئي ويژه‌اي دارند. اطلاعاتي كه از اين دو منبع به دست مي‌آيد به سختي در منابع كتابخانه‌اي يافت مي‌شود ولي در تكميل اطلاعات گردآوري شده جايگاه برجسته‌اي دارند.


تعداد نمايش: 6875 بارنگاهي به مجموعه تاريخي فرهنگي سعد‌آباد
سعد‌آباد، ييلاق شاهان سلسله قاجار بوده و بعد از كودتاي رضاخان وسعت يافته است. كاخهاي عصر احمد‌شاه قاجار، رضاخان و محمد‌رضا پهلوي با اثاثيه وارداتي آنها، امروزه به صورت موزه‌اي عبرت‌انگيز تحت نام «مجموعه تاريخي فرهنگي سعد‌آباد» در معرض ديد و قضاوت عموم قرار دارد.


تعداد نمايش: 5082 بارامنيه
عملكرد نيروهاي امنيه در دوران رضاشاه، آنان را به سمبل سركوبگري و خشونت در جامعه تبديل كرده بود، نه نيروئي كه بودنش وعده آرامش، امنيت و صلح را به مردم مي‌دهد.


تعداد نمايش: 5057 باركتك خوردن اولين سفير آمريكا از نگهبانان حرمسراي ناصرالدين‌شاه
اولين سفير آمريكا و خانواده‌اش در ايران پس از آنكه در مقابل يك قهوه‌خانه توقف كردند مورد حمله ناگهاني مأموران محافظ حرامسراي ناصرالدين شاه قرار گرفتند. اگر يكي از زنان حرمسراي شاه، سفير آمريكا را نشناخته بود نگهبانان مسلح حرمسرا، سفير و دخترش را در زير مشت و لگد خود كشته بودند...


تعداد نمايش: 4184 باربهائيت، اسرائيل وحكومت پهلوي
بهائي‌ها با تأسيس اسرائيل، اين سرزمين را پايگاه و مركز اصلي فعاليت خود قرار دادند رژيم صهيونيستي نيز مسلك بهائيت را به عنوان يكي از «مذاهب قانوني!» به رسميت شناخت. شاه نيز از آنان حمايت كرد و وجود هويداي بهائي و نفوذ بهائي‌ها در دربار و هيأت حاكمه ايران، قدرت اقتصادي و سياسي قابل ملاحظه‌اي براي آنان ايجاد كرد.


تعداد نمايش: 14835 بارآشنايي با رجال عصر پهلوي:
«ارتشبد غلامعلي اويسي»
از ديد ارتشبد حسين فردوست، اويسي افسري كم سواد بود كه در فروش محموله‌هاي بزرگ ترياك دست داشت، از ديد تيمسار قره‌باغي، اويسي فردي دروغگو و متملق بود و از ديد مردم، اويسي فردي جنايت‌كار بود كه در دو فاجعه 15 خرداد 1342 و 17 شهريور 1357 نقش اساسي داشت.


تعداد نمايش: 3537 باررسوائي تونل برلن
تمامي مكالمات مقامات آلمان‌شرقي با رهبران شوروي و دولت‌‌هاي بلوك شرق، توسط وسائلي كه در يك دالان زيرزميني در مركز مخابرات برلين شرقي تعبيه شده و از آنجا تا برلين غربي كشيده شده بود، ثبت و ضبط مي‌شد. تا اينكه...


تعداد نمايش: 8293 بارتأملي بر ماموريت مخفي هايزر در تهران
«خاطرات ژنرال روبرت ا.داچ هايزر» از جمله منابعي است كه در آن مي‌توان از يك سو نهايت تلاش آمريكا براي مهار نهضت مردم ايران در سال 57 و از سوي ديگر قدرت عظيم انقلاب اسلامي را به نظاره نشست؛ به همين دليل بايد گفت ارزش خاطرات ژنرال هايزر و امثال آن، در زمان نگارش و انتشار مشخص نگرديده است، امّا پس از فاصله گرفتن از مقطع حركت و پيروزي انقلاب، در شرايطي كه غبار فراموشي بر اذهان مي‌نشيند و همزمان با فعاليت گسترده دستگاه تبليغاتي قدرتمند بيگانگان براي شائبه‌آفريني در افكار عمومي - بويژه نسل جوان كه خود از نزديك شاهد قضايا نبوده است - اين خاطرات مي‌تواند روشنگر ابهامات و پاسخگوي سؤالات و شائبه‌ها باشد.



رسالت مراكز اسنادي
تاريخ، زواياي فرواني دارد. بسياري از حقائق تاريخي عليرغم گستردگي، عمق و ابعادي كه دارند، در لابه‌لاي برگ‌هاي تاريخ و در كنج‌ها و زاويه‌هاي ناپيداي آن مسطور و مغفول مانده و يا به تيغ سانسور گرفتار گشته‌اند. بسياري ديگر از رويدادهاي تاريخي با وجود كوچكي خود به ناحق بخش‌هاي وسيعي از صفحات تاريخ را به خاطر اقتضاي خواست و منافع مورخان «ذينفع» به خود اختصاص داده‌اند. نتيجه ‌آن شده كه بخشي از حقايق مهم تاريخ، تعمداً از دسترس ذهن كنجكاو نسل جوان پنهان مانده و يا رويدادهاي بي‌اهميت، بال و پر يافته در صفحات پرونده قطور تاريخ جاي گرفته است.
پالايش تاريخ و زدودن زنگارهاي آن مسئوليت بزرگي است كه امروزه بر دوش مورخان، مؤسسات و مراكز اسنادي و منابع رسانه‌اي سنگيني مي‌كند.
توجه به اين نكته ضروري است كه تاريخ، ظرفي غربال نشده از رويدادهاي واقعي و غيرواقعي است. از موثق‌ترين رخدادها تا جعلي‌ترين و بي‌پايه‌ترين آنها را مي‌توان در صفحات تاريخ بدست آورد. بخشي از اين وضعيت ناشي از اراده تاريخ نويسان مغرض و بخشي ديگر ناشي از شيوه تاريخ نگاري در اعصار گذشته است.
بشر از هزاران سال قبل از اختراع خط و چاپ و فن كتابت، رويدادهاي تاريخي را سينه به سينه به نسل‌هاي بعد انتقال داده و خاطره‌ها، نقل‌قولها و گفته‌ها و شنيده‌ها، منابع اصلي تدوين بوده‌اند. طبعاً ممكن است بسياري از اين منابع، غير علمي، بدون ريشه و عاري از حقيقت باشند و امروز نتوانند تكيه گاه پژوهشگران معاصر قرار گيرند. محققي كه درصدد كشف مباني تحولات تاريخي است و علل و موجبات حوادث تاريخي و ارتباط منطقي ميان اجزاء آن را مي‌جويد، براي باور كردن و پذيرفتن تحولات مكتوب تاريخي در جستجوي اسناد و مدارك متقن و معتبر است.
گرچه مراكز، مؤسسات و سازمانهاي اسنادي در داخل كشور طي سالهاي پس از پيروزي انقلاب گام‌هاي بلندي در جهت زدودن غبار از چهره تاريخ برداشته‌اند ولي اين مسئوليت، تعطيل ناپذير است.
فراموش نكنيم تاريخ، يك چهره بيشتر ندارد و نبايد بر آن چيزي افزود و يا از آن كاست. بزرگترين خدمت منابع اسنادي و تاريخ پژوهشي به نسل جوان نيز آن است كه حقيقت تاريخ را بنمايانند.
مؤسسه مطالعات و پژوهشهاي سياسي در جهت ارائه تصوير حقيقي از تاريخ و بيان ناگفته‌ هاي محجور و نيز ترويج فرهنگ تاريخ‌خواني و افزايش علاقه‌مندان به مطالعه تاريخ ايران، شكل گرفته و به سهم خود گام‌هائي در روشن ساختن چهره واقعي تاريخ معاصر برداشته است. زيرا اين اعتقاد عميقاً وجود دارد كه هر قدمي در اين جهت، خدمت به نسل جستجوگري است كه مي‌خواهد با كشف مكتوم‌ها و زدودن مشهورات نادرست تاريخ وعبرت‌آموزي از آن، راه آينده جامعه را روشن و هموار سازد.

سردبير

 
     استفاده از مطالب با ذکر منبع مجاز مي باشد.                                                                                                    Design: Niknami.ir