ماهنامه الکترونيکي دوران شماره 69   مرداد ماه 1390
 

 
 

 
 
   شماره 69   مرداد ماه 1390


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

تعداد نمايش: 4179 بارمظلوميت اسناد ملي
همكاري نكردن بعضي دستگاهها و مستثني دانستن خود از قانون، بي‌توجهي برخي مديران به اهميت اسناد ، نگهداري نادرست اسناد در برخي ادارات، كمرنگ بودن نقش و اهميت اسناد در فرهنگ عمومي، و بي اعتنايي به ضرورت انتقال اسناد به آرشيو ملي و حفظ آنهااز جمله مشكلات سازمان اسناد ملي طي 40 سال اخير بوده است.


تعداد نمايش: 3640 باررمضان خونين
33 سال پيش، مرداد 1357 مصادف بود با ماه مبارك رمضان، ماهي كه تظاهرات مردم در شهر‌هاي تهران، تبريز، كاشان، اهواز، آبادان، كرمانشاه، قزوين، اراك و اردبيل به خون نشست و نخستين حكومتهاي نظامي در اصفهان و نجف‌آباد برقرار شد.


تعداد نمايش: 4504 بارساواك مولود كودتاي 28 مرداد
پس از کودتاي 28 مرداد آمريکايي ها تعريفي جديد از امنيت ملي در ايران ارائه كردند و بر مبناي آن تلاش خود را بر تقويت پايه هاي امنيتي حکومت پهلوي بنيان نهادند. در اين راستا شاهد شکل گيري ساواک در سال ١٣٣٥ بوديم. سازماني كه به سرعت تحت الحمايه سيا و موساد گرديد .


تعداد نمايش: 4038 بارساده‌نويسي در خاطره‌نگاري
روزنامه ‌و روزنامه‌نگاري در ايران معلول قيام مشروطه و حوادث مربوط به آن است و ساده نگاري و ساده كردن نثر فارسي در ارتباطش با عامه مردم ، معلول انتشار روزنامه و نشريات يوميه در ايران بوده است.


تعداد نمايش: 7364 بارعصر قاجار عصر واگذاري امتياز به بيگانگان
بعد از انگليسي ها ، روسها دومين شريك امتيازات ايران بودند و اين امتيازات علاوه بر تحميل معاهدات ننگين بر ايران بود كه به سبب آنها قسمتهاي مهمي از خاك ايران تجزيه شد. اگرچه روسها به اندازه انگليسي ها نتوانستند امتياز از دولت قاجار بگيرند ولي در قبال هر امتياز اعطايي به انگليسي ها روسها نيز فعاليت نموده تا امتيازي براي خود بگيرند.


تعداد نمايش: 3969 بارتاراج كتب تاريخي در دوران مظفرالدين شاه
در دوران سلطنت مظفرالدين شاه به دليل ضعف آن پادشاه و نبودن نظم در دربار تعداد زيادي از كتابهاي مينياتور دربار شاهنشاهي محرمانه از كتابخانه خارج و به وسيله خريداران عتيقه به ويژه دلالان محلي به مشتريان خارجي از جمله به ديپلماتهاي بعضي از سفارتخانه هاي خارجي به فروش رسيد.


تعداد نمايش: 5416 بار نواي زنگ مرشد
در زورخانه به نوازنده‌ي تنبک «مرشد» مي‌گويند و او حين نواختن تنبک از اشعار حماسي و عرفاني در فضايل و رثاي اوليا و انبياء دين و يا اشعاري با موضوع‌هاي اخلاقي از ديوان شعرايي ‌چون مولوي، سعدي، حافظ در تهييج ورزش‌کاران استفاده مي‌کند


تعداد نمايش: 5511 بار13 هزار شيئ عتيقه ايران در يك موزه انگليس !
بخش خاورميانه موزه ملي انگليس شامل اشياي باستاني بسيار پرارزشي است که از کشورهاي ايران و عراق و ديگر کشورهاي منطقه جمع آوري شده است. بيش از سيزده هزار شيئ باستاني ايران به اين موزه برده شده است كه از آن جمله مي‌توان به منشور حقوق بشر کوروش اشاره کرد .


تعداد نمايش: 4063 بارچه كساني کنسوليار آمريکا را كشتند ؟
مرگ مرموز كنسوليار آمريكا در تير 1303 در تهران سبب عقب نشيني آمريكا از امتياز نفت شمال ايران به دليل « ناامني» گرديد و انگليس كه بايد نفت از قلمرو نفوذ آن كشور در ايران عبور مي كرد و به همين دليل معركه گردان ماجرا و برنامه ريز پشت صحنه حادثه بود ، فاتح اين رويداد محسوب مي شد .


تعداد نمايش: 4437 بارنقد كتاب
كالبد شكافي توطئه

به نظر مي‌رسد امتناع نويسنده از توجه به اشتباهات مصدق و نسبت دادن همه خطاها به روحانيوني چون آيت‌الله كاشاني، به نوعي محروم كردن جامعه از تجربه‌اندوزي است. بايد پذيرفت چنين نويسندگان محترمي كه در پوشش تحليل تاريخ، جامعه را به وادي صف‌بندي‌هاي كاذب سوق مي‌دهند به طور اعم به مردم ظلم روا مي‌دارند، اما به طور اخص قطب خاصي را كه خود را مدافع آن مي‌پندارند، از اصلاح محروم مي‌سازند.



ريشه‌يابي اقبال جهاني به مطالعه تاريخ معاصر ايران
از پيروزي انقلاب اسلامي تا امروز توجه و اقبال ايرانيان و به ويژه جوانان به مطالعه و شناخت و بررسي تاريخ معاصر به نحو چشمگيري رو به افزايش و گسترش داشته است تا حدي كه مي‌توان گفت توجه به تاريخ و تاريخ‌نويسي و به ويژه اقبال به مطالعه و شناخت تاريخ معاصر در ايران هرگز تا اين حد نبوده است. كساني كه در حوادث تاريخ معاصر نقش داشته‌اند، به نگارش و انتشار خاطرات خويش در داخل و خارج از كشور همت گماشتند. آثار بسياري از مورخان، گزارشگران و خاطره‌نويسان غربي درباره تاريخ معاصر ترجمه و چاپ شده است. از ايرانيان و خارجيان بسياري به تأليف آثاري در زمينه تاريخ معاصر ايران به صورت عمومي يا تخصصي برخاسته‌اند و آثارشان را در دسترس مشتاقان گذاشته‌اند. متون تاريخ معاصر با اقبال و استقبال وسيع و گسترده كتابخوانان روبه‌رو شده است. تيراژ بالا و تنوع چشمگير عناوين و منظر و ديدگاه‌ها، كثرت ديدگاه‌ها و بحث‌هائي كه درباره كتاب‌هاي تاريخي در ميان مردم و در مطبوعات مطرح مي‌شود جملگي نشانه‌هايي هستند از اقبال و توجه مردم و كتابخوانان و به ويژه نسل جوان به شناخت تاريخ معاصر كه گسترده و دامنه و كميت و كيفيت آن در ايران بي‌سابقه است.
اقبال گسترده به شناخت و مطالعه تاريخ معاصر در دوران انقلاب اسلامي و تا امروز را زمينه‌هاي گوناگوني است كه از آن جمله مي‌توان به دلايل زير اشاره كرد:
با پيروزي انقلاب اسلامي و شكل‌گيري جمهوري اسلامي، دوراني تازه در تاريخ معاصر ايران آغاز شد و دوراني كه از انقلاب مشروطه آغاز شده بود در بهمن ماه 1357 به پايان خود رسيد. نظام ستم‌شاهي و سلسله پهلوي براي هميشه فروريخت و نظامي پديد آمد كه بر بسياري از ارزش‌هاي نظام پيشين خط بطلان كشيد و ارزش‌هاي جديدي را جايگزين آن كرد. انقلاب اسلامي، جامعه ايراني را در ابعاد گوناگون سياسي، اقتصادي و فرهنگي دگرگون كرد و در اين نقطه عطف بزرگ، دوراني تازه در سرنوشت ملي و ديني جامعه ما آغاز شد.
همواره گفته‌اند كه تاريخ واقعي يك دوران را نمي‌توان در همان دوران نوشت و آن كس كه به كنكاش تاريخ دوره‌اي در همان دوران بر مي‌خيزد با موانعي عبور ناپذير مواجه است. چنين كسي اسناد و مدارك لازم را در اختيار نخواهد داشت، بسياري از حقايق ناگفته و در پرده است و بسياري از حقايق را به دلايل و مصلحت‌هاي گوناگون نمي‌توان گفت. حكومت‌ها در جهت حفظ اقتدار خود بسياري از مدارك را از دسترس مورخ دور نگه مي‌دارند و از او مي‌خواهند كه تاريخ را چنان روايت كند كه آنان مي‌پسندند. شاهدان، راويان و مورخان هر دوره، خود در حوادث جاري و روزمره درگيرند و بناگزير از موضعگيري‌ها و درگيري‌هاي خويش تأثير مي‌پذيرند و... امّا هنگامي كه دوراني به پايان مي‌رسد فرصتي فراهم مي‌آيد كه راويان و مورخان از موضع‌گيري‌ها و منافع و درگيري‌ها رها شوند و به تاريخ فراتر از شرايط روز چون گذشته سپري شده و نه چون حال نظر كنند، اسناد و مدارك بسياري در دسترس مورخان قرار مي‌گيرد، ناگفته‌هايي گفته مي‌شود، فشار حاكمان براي تحريف تاريخ از بين مي‌رود، شخصيت‌هايي كه درگير حوادث دوران سپري شده، بوده‌اند اغلب به پايان راه خود مي‌رسند و مجال و فرصت مي‌يابند تا فارغ از شرايط و مصلحت‌انديشي‌هاي روزمره و گذرا خاطرات خويش را بيان كنند. مورخان نيز از درگيري و موضع‌گيري روزمره رها مي‌شود و امكان آن را مي‌يابد كه در دوران گذشته، چون دوراني سپري شده با بي‌طرفي بيشتري بنگرد و... اين همه فرصتي بود كه با انقلاب اسلامي فراهم شد. اسناد و مدارك بسياري در دسترس محققان قرار گرفت، بسياري از شخصيت‌هايي كه در حوادث دوران گذشته نقش داشتند، چه آنان كه در ايران ماندند و چه آنان كه به غرب پناه بردند، خاطرات خويش را نوشتند، آثار گوناگوني ترجمه و چاپ شد و جمهوري اسلامي بر پايه ارزش‌هاي ديني خود كه به طرح آراء و افكار و ديدگاه‌هاي گوناگون معتقد است مجال آن را فراهم آورد كه كتاب‌هاي تاريخ معاصر با ديدگاه‌هاي گوناگون و حتي معارض با انقلاب اسلامي مانند پاسخ به تاريخ، محمدرضا پهلوي، خاطرات سياسي ايرج اسكندري، خاطرات ثريا اسفندياري، تخت طاووس، فريدون هويدا و... در ايران چاپ و منتشر شود و اين همه اشتياق شناخت تاريخ معاصر را افزايش داد.
ادامه مطلب...

برگرفته از مقدمه كتاب
« گفت و گو با تاريخ »

 
     استفاده از مطالب با ذکر منبع مجاز مي باشد.                                                                                                    Design: Niknami.ir