| پانزده خردادی که ما دیدیم... | بررسی گزارش‌های مطبوعات و خبرگزاری‌های خارجی در باره قیام اسلامی 15 خرداد 1342 نشان می‌دهد که محتوای اخبار بسیاری از آنها منعکس کننده جنایات رژیم شاه و قتل عام مردم بی گناه بوده است. مردمی که حق اعتراض از آنان گرفته شده بود. هرچند این رسانه‌ها در تجزیه و تحلیل اوضاع به سان مطبوعات داخلی به حمایت از شاه و لوث کردن قیام اسلامی ملت نیز می‌پرداختند، ولی بعضی از آمارها و اعترافات که در لابلای گزارش‌های آنها دیده می‌شد مفید و قابل توجه به نظر می‌رسد.
با شروع قیام ۱۵ خرداد، شاه با اطلاع از وسعت تظاهرات در تهران و شهرستانها به کاخ سعدآباد رفت و فرماندهی عملیات سرکوب را شخصاً بر عهده گرفت. شمار کشته شدگان حادثه ۱۵ خرداد هیچگاه به درستی مشخص نشد. مطبوعات داخلی تحت سانسور شدید رژیم شاه نه آمار واقعی تلفات را انتشار دادند و نه به ریشه‌های واقعی قیام مردم پرداختند. آنها واقعه 15 خرداد را همانگونه که دستگاه تبلیغانی رژیم به ایشان دیکته کرده بود، منتشر کردند. حتی بسیاری از منابع خارجی نیز به دلیل نوع روابطی که با حکومت پهلوی داشتند، از بیان حقیقت امتناع ورزیدند. ولی بعضی منابع، کم و بیش، گوشه‌هایی از حقیقت واقعه 15 خرداد را منتشر کردند.
روزنامه آمریکایی واشنگتن پست نوشت: «تلفات روز ۱۵ خرداد تنها در تهران بیش از یک هزار نفر بود.» ماروین زونیس (استاد اقتصاد سیاسی دانشگاه شیکاگو آمریکا و نویسنده کتاب معروف «شکست شاهانه») در زمان وقوع حادثه 15 خرداد 1342 به عنوان روزنامه‌نگار آمریکایی در تهران به سر می‌برد و از نزدیک شاهد تظاهرات بود. وی تعداد کشته شدگان و مجروحین این حادثه را چندین هزار تن تخمین زده است.
خبرنگار خبرگزاری آمریکایی یونایتدپرس که خود شاهد سرکوب خونین قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ در اطراف بازار تهران بود، می نویسد : «سربازان با تانک ها و مسلسل های ساخت آمریکا با خونسردی تمام مردم را هدف قرار می دادند.» این گزارش به شجاعت تظاهرکنندگان و قساوت و بی‌رحمی عمال رژیم شاه اشاره داشت. خبرنگار خبرگزاری آمریکایی اسوشیتد‌پرس نیز می‌نویسد: «آمبولانس‌ها در تمام خیابان‌های پایتخت و گورستان مسگرآباد در تردد بودند. یک آمبولانس که با اسکورت پلیس همراه بود و اجساد کشته شدگان را حمل می کرد وارد گورستان مسگرآباد شد و از ورود عزاداران و خویشاوندان قربانیان به گورستان جلوگیری می کرد» خبرگزاری آلمان نیز از ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ به عنوان «چهارشنبه سیاه» نام برده اعلام کرد: «شیخ شلتوت رئیس دانشگاه الازهر قاهره اقدامات مستبدانه دولت ایران علیه رهبران مذهبی آن کشور را تقبیح کرده و گفته است روحانیون ایران به جرم اجرای تعالیم اسلامی مورد شکنجه و بدرفتاری حکومت شاه قرار گرفته‌اند». این خبرگزاری اقدامات دولت ایران را تجاوز به حقوق انسانی نامید و مسلمانان همه کشورها را به کمک برای حفظ جان رهبران مذهبی ایران فراخواند.
منابع:
فصلنامه مطالعات تاریخی، موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی، ج 7، ویژه نامه 15 خرداد، ص 183 و 188
سرهنگ غلامرضا نجاتی، تاریخ بیست و پنج ساله ایران، انتشارات رسا، 1371، ج اول، ص 236
| این مطلب تاکنون 1820 بار نمایش داده شده است. |
|
|
|