برگ‌های سیاه
دوران 25 ساله حدفاصل کودتای 28 مرداد 1332 تا پیروزی انقلاب اسلامی در 22 بهمن 1357، دوران تشدید اختناق حکومت پهلوی و افزایش جنایات این رژیم علیه مردم و خیانت‌های آشکار به آرمان ملی و اسلامی آنان است. در میان مجموعه جنایات و خیانت‌های بی‌شماری که حکومت محمدرضا پهلوی در این 25 سال مرتکب شد، تعدادی از آنها برجسته‌تر و پر رنگ‌تر از سایر اقدامات منفی وی خودنمایی می‌کند و به صورت برگ‌هایی سیاه و پاک نشدنی در سینه تاریخ معاصر ایران ثبت و ضبط شده است. مهمترین این برگ‌ها بدون در نظر گرفتن جنایات بی‌شمار شاه و حکومتهای سرسپرده او در سال انقلاب (1357)، به ترتیب عبارتند از:
- اصل کودتا در مرداد 1332 نشان دهنده برنامه‌ریزی مشترک آمریکا و انگلیس علیه استقلال و آزادی ملت ایران بوده و احیاء مجدد حکومت شاه، مرهون همین برنامه‌ریزی بود. به عبارت دیگر، محمد رضا پهلوی سلطنت خود را مدیون تلاش و مداخله بیگانگان برای از بین بردن استقلال و حاکمیت ملی مردم ایران بود.
- قرارداد کنسرسیوم به منزله توهین بزرگ شاه و حکومت‌های غربی نسبت به نهضت ملی شدن صنعت نفت ایران بود. این قرارداد در 1333 به امضا رسید و اوضاع نفت را به تدریج به حالت قبل از مجاهدت‌های مردم در نهضت ملی برگرداند و حتی دولتها و شرکت‌های غربی بیشتری را در غارت منابع نفتی ایران سهیم ساخت.
- واگذاری رسمی شهرک فیروزه به روس‌ها توسط دولت کودتایی فضل‌الله زاهدی که طی قراردادی مکتوب در آذر 1333 صورت گرفت از دیگر خیانت‌های حکومت پهلوی به تمامیت ارضی ملت ایران بود. این شهرک از قبل در تصرف روسیه بوده ولی تا این تاریخ هیچ دولتی در ایران حاکمیت روسیه بر فیروزه را به رسمیت نشناخته بود. شهرک فیروزه که دولت زاهدی با موافقت شاه آن را رسماً به شوروی بخشید، در شمال شرقی خراسان و در 30 کیلومتری غرب «قوچان - باجگیران» در دامنه رشته کوه‌های بلند موجود میان ایران و ترکمنستان واقع شده است.
- امضای پیمان سنتو از دیگر مظاهر وهن استقلال و حاکمیت ملت ایران توسط رژیم شاه بود. سنتو معاهده‌ای بود که ابتدا با نام «پیمان بغداد» میان تعدادی از کشورهای خاورمیانه در بغداد امضا شد (اسفند 1333) و سپس حکومت شاه در 1334 به آن پیوست. مقر این پیمان پس از کودتای کمونیستی در عراق به ترکیه منتقل گردید (1337) و از آن پس سنتو خوانده شد. هدف این پیمان ایجاد یک خط دفاعی در خاورمیانه و استفاده از منابع کشورهای این منطقه برای تامین منافع غرب در برابر نفوذ کمونیسم بود.
- به شهادت رساندن مرحوم نواب صفوی و سایر رهبران و فعالان جنبش فدائیان اسلام از جمله سید محمد واحدی، خلیل طهماسبی و مظفر ذوالقدر در ماه دی 1334 به منزله عزم جدی حکومت محمدرضا پهلوی در سرکوب و قلع و قمع گروه‌های اسلامی در کشور پس از کودتای 28 مرداد بود.
- تاسیس ساواک در اسفند 1335 و شروع فعالیت آن در فروردین 1336 از سیاه‌ترین برگ‌های پرونده قطور جنایات شاه علیه مردم ایران بود. ساواک که با کمک و برنامه‌ریزی سازمان جاسوسی آمریکا(سیا) و با آموزشهای سازمان جاسوسی اسرائیل(موساد) شکل گرفت، موثرترین پدیده در بدنامی شاه و حکومتش نزد افکار عمومی جهان بود.
- طرح موسوم به «انجمنهای ایالتی و ولایتی» با هدف حذف تدریجی قرآن از فرهنگ اسلامی حاکم بر جامعه و فراهم سازی مرحله به مرحله زمینه نفوذ بهائیان در ارکان جامعه، در مهر 1341 و در کابینه اسدالله علم به تصویب رسید. اما این مصوبه با مبارزه قهرآمیز امام خمینی(ره) در ماه آذر همان سال لغو شد.
- حمله ماموران حکومت پهلوی به مدرسه فیضیه در فروردین 1342 در مراسم بزرگداشت سالروز شهادت امام صادق(ع) و حمله همزمان به مدرسه طالبیه تبریز در همین روز، که منجر به شهادت و مجروح شدن عده‌ای از طلاب شد، از لکه‌های ننگ در عملکرد حکومت پهلوی نسبت به اسلام و مظاهر اسلامی بود.
- قیام اسلامی 15 خرداد 1342 که با هدف سرکوب طرفداران امام خمینی(ره) صورت گرفت و جمع زیادی از مردم را در تهران و شهرستانها به خاک و خون کشاند، از نظر وسعت حادثه، مظلومیت مردم و وحشیگری ماموران شاه به عنوان سرآغازی بر نهضت امام خمینی(ره) شناخته شده است.