ماهنامه الکترونيکي دوران شماره 53   فروردين ماه 1389
 

 
 

 
 
   شماره 53   فروردين ماه 1389


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

تعداد نمايش: 4111 باراندرزهاي تاريخ
تاريخ به ما درس خوب زيستن، جاويد ماندن، مقاومت، شهامت، به سوي حقيقت رفتن،‌ از مانع نهراسيدن، به خويشتن بازگشتن، اصالت را بازيافتن، از شرافت انسانيت دفاع نمودن، بر اساس مكتب سخن گفتن، به نيروي لايزال اتكا داشتن، بي‌انحراف قرار گرفتن و افقهاي جديد نمودار ساختن را مي‌آموزد.


تعداد نمايش: 4410 بارفيضيه و طالبيه
رژيم شاه پس از سركوب خونين اعتراضات در فيضيه قم و طالبيه تبريز، تلاش كرد دست خود را در اين دو جنايت پنهان كند. فاجعه فيضيه را حاصل درگيري دهقانان با روحانيون مخالف اصلاحات ارضي و فاجعه طالبيه را حاصل درگيري روشنفكران طرفدار حق رأي زنان با روحانيون قلمداد كرد!


تعداد نمايش: 4061 باريزد در بهار 1357
مهمترين رويداد انقلاب اسلامي در بهار 1357، بزرگداشت چهلمين روز شهداي 29 بهمن تبريز در سراسر كشور و مهمترين مراسم بزرگداشت، در شهرستان يزد برگزار شد. اين مراسم به خون نشست و سرفصل جديدي از تاريخچه انقلاب اسلامي را رقم زد.


تعداد نمايش: 4252 بارقيام سيدعبدالحسين لاري
سيدعبدالحسين لاري در جريان جنبش مشروطه مظهر ايستادگي و استقامت در برابر انگليس، روسيه، رژيم سلطنتي حاكم و فتنه‌انگيزي يهوديان جنوب شناخته مي‌شود. او در صدور احكام جهاد عليه روس و انگليس، حساب آنها را از ملتهاي مسيحي و يهودي جدا كرده است.


تعداد نمايش: 3966 بارغربت تاريخ
افسوس از آن جامعه‌اي كه نياز به تاريخ‌پژوهي براي دشمنانش روشن است و همه ساله هزينه‌هاي سنگيني را صرف پژوهش‌هاي تاريخي مي‌كنند و صدها مركز براي اين كار تأسيس مي‌كنند اما اين نياز هنوز براي خود آن جامعه روشن نشده است.


تعداد نمايش: 4114 باربدنامي خاندان سلطنتي در سوئيس
وقتي شاه از رهبران سوئيس براي شركت در جشنهاي 2500 ساله دعوت كرد، دولت سوئيس فقط يك عضو بازنشسته حكومت را به ايران اعزام كرد اما اعزام همين نماينده نيز خشم افكار عمومي سوئيس را برانگيخت. نمايندگان مجلس سوئيس گفتند «وقتي مردم ايران از فقر رنج مي‌برند ما نبايد به چنين مجلسي نماينده بفرستيم.»


تعداد نمايش: 3716 باردردسر سفير هند
وقتي راجع به چگونگي داوري قضات هندي در دادگاه لاهه، از سفير هند سئوال كردم گفت قضات هندي هميشه از حق پيروي مي‌كنند. به او گفتم پس در مناقشه با انگليس بايد به نفع ايران رأي دهند. در جواب گفت «اميدوارم». اين اظهار اميدواري را به حساب جواب مثبت سفير گذاشتم و از قول او نوشتم «ديوان لاهه به نفع ايران رأي خواهد داد» اين پيشگويي دردسر ايجاد كرد و...


تعداد نمايش: 4041 باردروغگويي شاه
فريدون هويدا: اين ادعاي شاه كه گفته بود از اميرعباس هويدا خواسته بود بدون فوت وقت با يك هواپيماي اختصاصي از ايران فرار كند، يك دروغ بزرگ بود. شاه دنبال «سپر بلا» مي‌گشت و مي‌خواست هويدا را جزء لكه‌هاي بدنامي خود معرفي كند.


تعداد نمايش: 3798 باراين سند را بخوانيد
دولت يك كشتي حامل گوشت وارد بندر كرد. وقتي پزشك، لاشه‌ها را معاينه كرد و متوجه فاسد بودن آنها شد، موضوع را گزارش كرد اما مأموران گفتند «دكتر چيزي نمي‌فهمد» بعد معلوم شد گوشتها را به دليل مسموميت، به قيمت ارزان خريده بودند تا بتوانند در داخل كشور به بهاي «خوب» بفروشند و...


تعداد نمايش: 6920 بارنقد كتاب«خاطرات علي اميني»
اميني داراي اين فهم بود كه فشار بيش از حد بر ملت ايران موجب انفجار خواهد شد لذا به عنوان دلسوز واشنگتن توصيه كرد كه همه درآمدهاي نفتي ايران صرف خريد تسليحات نشود بلكه بخش ناچيزي از آن به تأمين حداقل‌هاي اين مرز و بوم اختصاص يابد. اما در عمل ديديم آمريكاييها نوكري را ترجيح دادند كه منافع حداكثري آنان را تأمين كند.



هنر تدريس تاريخ
اگر چه قبول هر امر و عمل به آن، به علاقه‌مندي نياز دارد، اما در مورد درس تاريخ، اين شرط اهميتي دو چندان دارد، زيرا در بيشتر علوم و دروس، تصور دستيابي به سود و منفعت يا كاربردي علمي، وجود دارد. از اغلب شاخصه‌هاي علوم و ادبيات مي‌توان لذت برد يا به عمل و نيز نتيجه‌اي ملموس و محسوس رسيد. اما علم و درس تاريخ، با همه اهميت، حساسيت، نتيجه‌ها و فايده‌هاي علمي و عملي بسيار، هم به دانش مخاطبان خويش و هم به خواست و علاقه‌مندي آنان متكي بوده است.
موضوع علم و درس تاريخ اشاره به، رخدادهايي است كه زمان‌هايي دور يا خيلي دور روي داده است و كمتر به آن چه اكنون وجود دارد، مي‌پردازد. در علم تاريخ، با انسان‌ها و عرصه‌هايي سر و كار داريم كه در ظاهر روزگار آنها به پايان رسيده است و به گذشته‌ها سپرده شده‌اند. اگر چه مي‌توان همين تلقي از تاريخ را بدين نحو بيان كرد كه تاريخ علاوه بر بررسي صورت كنوني جامعه، به بنيادهاي اساسي داخلي آن نيز مي‌پردازد. به علاوه، سنگ بناي شكل‌گيري فرهنگ، زندگي و تمدن يك ملت را، با ريشه‌يابي عميق و دقيق و بر اساس استناد به شواهد محكم و استنباطهاي معين، انجام مي‌دهد. اما نيك مي‌دانيم كه اين همه، در مورد فرزانگان و فرهيختگان مصداق دارد و نمي‌توان از خيل عظيم مخاطباني چون قشر جوان انتظار داشت كه عالمانه و شبيه متخصصان به تاريخ بنگرند.
بنابراين در قدم اول، براي توفيق در تحقق هدف‌هاي درس تاريخ، بايد به علاقه‌مندي و انگيزة دروني معلمان و دانش‌آموزان، توجهي خاص داشت. ضرورت توجه به علاقه و انگيزة اين دو گروه از آن روست كه هر دو، با انسان‌ها، واقعه‌ها و دوره‌هايي سر و كار دارند كه ناچارند به قضاوت نيك و بد دربارة آنها و رد و قبول آنها بپردازند.
به هر بخش از تاريخ كه مراجعه مي‌كنيم، با آن رابطه‌اي روحي، فكري و حتي انس و همدلي برقرار مي‌كنيم، به خصوص آن جا كه موضوع سخن، تاريخ مشترك يك ملت است، يعني سرگذشتي كه آن ملت داشته‌اند و تلخ و شيرين وقايعي كه با هم از سر گذرانده‌اند. اين سخن گفتن دربارة آن چه كه مشترك است (تاريخ)، خود به خود بر پاشنة همدلي، همدردي، هم‌صحبتي و همراهي مي‌چرخد. اين جاست كه درس تاريخ با عاطفة مردم، ارتباطي مستقيم مي‌يابد و گاه سراسر جنبة هنري به خود مي‌گيرد.
براي معلم تاريخ و در مقام تدريس، علاقه به تاريخ يك ضرورت است. اين براي مخاطب او نيز اجتناب‌ناپذير است. مي‌توان درسي را بدون تعلق خاطر ارائه كرد كه دانش‌آموز نيز آن را بفهمد و با موفقيت از امتحان آن بيرون آيد. اما مسئله اساسي اين است كه هدف درس تاريخ، ايجاد علاقه و انگيزه براي خدمت به همنوعان، علاقه به دين و ميهن، قبول فداكاري براي آن و آماده شدن براي پيشبرد تمدن و جامعه بشري است. صرف گرفتن نمرة قبولي در اين درس، نشانة موفقيت در آن نيست. ايجاد رفتار خاص و در ارتباط با تاريخ به وجود آوردن انگيزه براي مطالعه و شناخت آن، مقصد اصلي اين درس است.
علاوه بر جهات علمي و آموزشي به نظر مي‌رسد، چنان كه معلم تاريخ در تدريس خويش، تقويت عشق و علاقه به وطن و آماده شدن براي خدمت بدان را يك اصل در نظر بگيرد و دانش‌آموز نيز شناخت سرزمين خويش، پاي‌بندي به ارزش‌هاي ديني، فرهنگي، اخلاقي و به طور كلي ميراث جامعة خود، تلاش براي تعالي و ترقي آن و گام نهادن به سوي آينده را ملاك و معيار خويش قرار دهد، به آساني مي‌توان به انگيزه‌هاي لازم در اين راه دست يافت. يافتن انگيزه و علاقه در اين درس، از نظر موضوع به خود علم تاريخ بازنمي‌گردد. بلكه به آن چيزي برمي‌گردد كه تاريخ بدان مي‌پردازد، يعني تاريخ و تمدن بشري، تاريخ و فرهنگ ملي و سرانجام، پيروي از انبيا، امامان و انسان‌هاي بزرگ تاريخ.
معلم تاريخ سرانجام خواه‌ناخواه در رشتة تاريخ به نوعي دلبستگي مي‌رسد و وجود او با آن چه كه به تدريس آن مي‌پردازد، يعني تاريخ هم ميهنان، هم‌دينان و هم‌نوعان خويش، هم بسته و پيوسته مي‌شود. در اين حال دغدغة او، انسان، تمدن، وطن، دين، ترقي، اخلاق، حقيقت، عدالت و... خواهد شد. بنابراين شايسته است كه ضمن ارج نهادن به تمامي دغدغه‌ها و دلبستگي‌هاي يك معلم تاريخ، در جهت تقويت و بهره‌برداري هر چه بهتر و بيشتر از شأن انساني و جايگاه والاي اخلاقي او همت گماشت.

منبع: رشد آموزش تاريخ، سال چهارم، شماره 10

 
     استفاده از مطالب با ذکر منبع مجاز مي باشد.                                                                                                    Design: Niknami.ir