ماهنامه الکترونيکي دوران شماره 82   شهريور ماه 1391
 

 
 

 
 
   شماره 82   شهريور ماه 1391


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
بختيار در خدمت ساواك

در ميان اسناد موجود گزارشي است از مديركل امنيت داخلي به رياست ساواك به تاريخ 29/5/1346 ، يعني زماني كه ناصر مقدم هدايت اداره كل سوم ساواك را برعهده داشت . اين سند پيرامون ارتباط شاپور بختيار و دكتر منوچهر آزمون نماينده ساواك در اروپا و وزير بعدي كابينه هاي هويدا و شريف امامي است :
« به موجب اظهارات آقاي دكتر منوچهر آزمون در اواخر 1957 يا اوائل 1958 هنگامي كه نامبرده نماينده ساواك در آلمان بود دكتر شاپور بختيار با معرفي نامه سپهبد بختيار به وي معرفي مي‌شود تا از او به عنوان نماينده جبهه ملي جهت ملاقات با رهبران حزب منحله توده استفاده نمايد . در اجراي اين تصميم دكتر بختيار به عنوان نماينده جبهه ملي ايران در ژنو با سران حزب توده ملاقات كرده و آنان در اين ملاقات برنامه حزب خود را تشريح كرده اند . نامبرده مذاكرات را كه به وسيله ضبط صوت ضبط شده بود در اختيار نماينده ساواك قرار داده است » (1)
اين ارتباط و فعاليت اطلاعاتي شاپور بختيار پيرامون حزب توده به مدت 3 سال به طول انجاميد . چرا كه دكتر شمس الدين امير علايي از وزيران كابينه دكتر مصدق در ذيل خاطرات 25 فوريه 1960 به آن اشاره كرده است . امير علايي بر اين اعتقاد بود كه علاوه بر منوچهر آزمون ، سرهنگ زيبايي شكنجه گر معروف فرمانداري نظامي و ساواك در ايام پس از كودتاي 28 مرداد كه در آن زمان وابسته نظامي ايران در بلژيك بود در جريان اين امر قرار داشته است .
امير علايي نسبت به بختيار بي اعتماد بود و او را مامور و عامل رژيم پهلوي و آمريكا مي‌دانست و اين را با صراحت در همه جا و در همه نوشته هايش ابراز مي‌كرد :
« ... روزي ايشان ( دكتر كريم سنجابي ) از من خواستند كه وارد شوراي جبهه شوم . من جواب منفي دادم و استدلال كردم كه چون بين اعضاي شورا نامحرم وجود دارد و آن شاپور بختيار است ، عذر مي‌خواهم زيرا به خوبي او را مي‌شناسم ...» (2)
دكتر كريم سنجابي يكي ديگر از كساني است كه وجود ارتباط بين دكتر شاپور بختيار و ساواك را تاييد مي‌كند (3)
شاپور بختيار در زمان مدير عاملي كارخانه پارچه بافي وطن ظاهرا ژست مخالف داشت . اما در باطن از دوستان رژيم به حساب مي‌آمد و در صدد گسترش روابط دوستانه خود با كارگزاران رژيم پهلوي بود و مي‌كوشيد تا به انحاء مختلف مراتب وفاداري خود به رژيم را اثبات كند . او براي رسيدن به اين هدف دست به هر اقدامي كه احتمال مي‌داد مساله وفاداري وي را به گوش شاه برساند مي زد . از جمله اقدامات او در اين زمينه اهداء سه دستگاه ماشين آلات نساجي به مهندس حبيب الله مودب نفيسي ، رئيس « موسسه عالي تكنيكوم نفيسي » بود .
مهندس حبيب الله مودب نفيسي از سال 1332 تا 1350 سرپرست اداره امور دانشجويان ايراني در آمريكا و وزير مختار سفارت ايران در واشنگتن بود . يكي از مهمترين وظايف مهندس نفيسي در دوران ماموريت آمريكا ، شناسايي دانشجويان مبارز و مخالف رژيم پهلوي و معرفي آنان به ساواك بود . وي با نهايت خشونت در اين عرصه رفتار مي‌كرد و دولت آمريكا را به اين دليل كه اجازه فعاليت سياسي به دانشجويان ايراني داده است مورد ملامت و اعتراض رسمي قرار مي‌داد . او بر اساس پاره اي از اسناد موجود ماموريت نابودي عده اي از دانشجويان را نيز بر عهده داشت . به موجب يكي از اين اسناد سپهبد كمال رئيس ركن دوم ارتش شاهنشاهي ايران بر اساس نامه مورخ 17/10/1332 دستور محمدرضاپهلوي را كه طي آن فرمان نابودي عده اي از دانشجويان را به مهندس نفيسي داده بود به وي ابلاغ مي‌كند .
مهندس نفيسي در سال 1350 به ايران بازگشت و به عنوان معاون وزير آموزش و پرورش در كابينه هويدا به فعاليت پرداخت . او امتياز يك هنرستان عالي را گرفت و آن را به نام « موسسه عالي تكنيكوم نفيسي » تاسيس كرد . او به مدد نفوذ و نزديكي با دربار به اخاذي از مقامات و مديران واحدهاي بزرگ اقتصادي مشغول شد .
بر اساس سندي كه پس از پيروزي انقلاب توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامي انتشار يافت (4) شاپور بختيار ارتباط صميمانه اي با مهندس نفيسي داشته است . بختيار با آگاهي از نقش مهندس نفيسي در سركوب و نابودي دانشجويان مبارز اين روابط دوستانه را ادامه مي‌داده است . او در زمان مدير عاملي كارخانه پارچه بافي وطن سه دستگاه ماشين آلات نساجي به او هديه كرده است . باهم گفته هاي سخنگوي سپاه پاسداران در اين مورد را بخوانيم :
« ... سخنگوي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي توضيح داد : اين سند نامه اي است كه مهندس نفيسي در سال 1353 براي شاپور بختيار كه در آن زمان رئيس هيات مديره و مدير عامل كارخانه پارچه بافي وطن بوده است مي‌نويسد و در آن تقاضاي سه دستگاه ماشين شش لايي پنبه و كلاف كشي مي‌كند و شاپور بختيار در جواب نامه وي اظهار مي دارد كه اين سه دستگاه هديه اي است از طرف مدير عامل كارخانه پارچه بافي وطن به دوست بسيار عزيزم مهندس نفيسي كه سعي دارد مبارزان انقلابي را منكوب كند و از بين ببرد ... » (5)

پي نوشت :
1 – فصلنامه مطالعات سياسي ، دفتر اول ص 183
2 - امير علايي ، شمس الدين ، در راه انقلاب و دشواريهاي ماموريت من در فرانسه ، نشر دهخدا ، چاپ اول ، ص 67
3 - سنجابي ، كريم ، اميدها و نااميدي ها (خاطرات) چاپ لندن ، انتشارات جبهه مليون ، ص 161
4 - در سالهاي اول انقلاب به دليل نبود وزارت اطلاعات ماموريت مقابله با فعاليت‌هاي ضد انقلابي بر عهده سپاه پاسداران انقلاب اسلامي بود .
5 - روزنامه اطلاعات مورخ 16/12/1358

منبع:نيمه پنهان ، سيماي كارگزاران فرهنگ و سياست ، دفتر پژوهشهاي موسسه كيهان ، جلد سوم ، ص 45 - 41

این مطلب تاکنون 3478 بار نمایش داده شده است.
 
     استفاده از مطالب با ذکر منبع مجاز مي باشد.                                                                                                    Design: Niknami.ir