ماهنامه الکترونيکي دوران شماره 68   تیرماه 1390
 

 
 

 
 
   شماره 68   تیرماه 1390


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

تعداد نمايش: 3342 بارجاي خالي نهضت‌هاي مردمي در تاريخ نگاري معاصر
در بسياري از آثار و به ويژه در آثاري كه مورخان درباري به دستور پادشاهان يا قدرتمندان محلي تأليف كرده‌اند، نقش مردمان و نهضت‌هاي مردمي در تاريخ يا ناديده گرفته شده و يا تحريف شده است.


تعداد نمايش: 4239 بار فاجعه در سکوت
ناخدا «ويل راجرز» فرمانده ناو وينسن ، پس از اين جنايت هولناك گفت: «سنگيني اين بار را تا پايان عمر به دوش خواهم كشيد». گري سيك مشاور سابق امنيت ملي آمريكا در يك گفتگوي صريح با راديو بي بي سي خاطر نشان ساخت كه «سرنگون كردن هواپيماي مسافربري ايران يك اقدام شرم‌آور براي آمريكا بود و توجيه آمريكا‌يي‌ها در مورد اين حادثه بسيار خجالت‌آور بود».


تعداد نمايش: 3459 بارآيت‌الله فيروزآبادي خطاب به سفير آمريکا:
شما آمريكائيها هم گول انگليسيها را خورده ايد

آيت‌ الله فيروز‌آبادي : شما آمريكائي ها بايد با زنهاي انگليسي ازدواج کنيد نه با زنهاي ايراني. زيرا انگليسي‌ها خيلي حقه‌باز هستند و شما از آنها ساده‌تر هستيد . اگر با انگليسي‌ها ازدواج کنيد يک نسل معتدلي بوجود خواهد آمد که نه ساده باشد و نه حقه‌‌باز‌.


تعداد نمايش: 3891 بارنگاره‌ها، منابع ماندگار تاريخ ايران
قبل از «عكس» به عنوان يك منبع پراهميت تاريخي و استفاده فراوان از آن در نوشته‌ها و كتب مختلف، انواع نگاره‌هاي تاريخي به عنوان منابع ارزشمند در تاريخ ايران رواج داشت. نگاره‌ها، همه عرصه‌هاي فرهنگ، آداب و رسوم، مذهب، سياست، هنر، موسيقي، معماري و... را در برگرفته بود.


تعداد نمايش: 6483 بارسندي از گروه «53 نفر»
پنجاه و سه نفر گروهي با انديشه ماركسيستي بودند كه حول محور دكتر تقي اراني گردهم آمدند و با انتشار مجله «دنيا» به گروه خود موضوعيت بخشيدند. آنان پدران معنوي «حزب توده» بودند كه پس از سقوط رضاشاه، جزء رهبران اين حزب شدند.


تعداد نمايش: 3842 بارگزارش يك گردشگر خارجي از ميدان توپخانه در 130 سال پيش
در مرکز شهر تهران، ميدان وسيع مستطيل شکلي وجود دارد که شش خيابان اصلي شهر به آن منتهي مي‌شود، از اين رو اين ميدان براي کسي که بخواهد به هر سويي برود، نقطه‌ عزيمت بسيار مناسب و سر راستي است. وسط ميدان چند درخت تنومند روي حوض بزرگي سايه انداخته و در چهار گوشه‌ اين حوض چهارتوپ گذاشته‌اند که آنها را شاه عباس از پرتغالي‌ها گرفته است


تعداد نمايش: 4373 بارتاريخ اداري در تشكيلات حكومتي
ماهيت و چيستي تاريخ اداري و به عبارت ديگر، تاريخ تشكيلات حكومتي بدون شك جدا از ماهيت تاريخ نيست. تاريخ اداري نيز شاخه‌اي از تاريخ است و موضوع آن «انسان» و فعاليت‌هاي انساني است و روش تحقيق در آن نيز همان روش تاريخي است؛ اما تحقيق در تاريخ اداري مانند تحقيق در ديگر شاخه‌هاي تاريخ، مشكلات خاص خود را دارد .


تعداد نمايش: 5636 بارکاخ عشرت آباد
در سال 1291 ه. ق ناصرالدين شاه پس از بازگشت از سفر اول فرنگ خود دستور داد كاخي بين قصر قاجار (زندان قصر کنوني) و باغ نگارستان (وزارت ارشاد کنوني) احداث کنند و عمارتي چهار طبقه را در آن پايه ريزي نمايند . اين كاخ ساخته شد و به دليل آنكه شاه زنانش را به اين مكان انتقال داد به تدريج به « كاخ عشرت آباد » تغيير نام داد .


تعداد نمايش: 6834 بارمعرفي كتاب
اثر انگشت ساواك

نويسنده كتاب كه خود يك عضو قديمي و برجسته ساواك است از يكسو ساواك را داراي محاسن و منشاء خدمات ميداند و از سوي ديگر به كرات از مردم مي خواهد عملكرد گذشته ساواك را به فراموشي بسپارند. با اين همه و عليرغم تضادهاي بي شمار ، اين كتاب مي تواند در شناسائي ساواك و نيروهاي اصلي آن كمك شايان توجهي به محققان نمايد.



تاريخ‌نگاري
و تأثيرگذاري ذهنيت مورخ

تاريخ‌نويسي براي رسيدن به علم تاريخ موانع بسياري را در راه داشته است كه از مهم‌ترين آنها مي‌توان به تأثيرگذاري ذهنيت راوي در روايت و ذهنيت و ديدگاه مورخ در اثر او اشاره كرد. آدميان از ديرباز تاريخ نوشته‌اند و ادعاي آن را داشته‌اند كه تصويري عيني و واقعي و بي‌طرفانه از رويدادها و واقعيت‌ها به دست مي‌دهند. امّا جامعه‌شناسي تاريخي، كه خود محصول تكامل مرحله‌اي از تاريخ‌نويسي است، در اين ادعا به ترديد نگريست و نقد و بررسي‌ها نشان داد كه هر كس از ديدگاه خاص خود و از منظر خويش به جهان و به رويدادها و تاريخ مي‌نگرد و جهان و تاريخ را چنان كه با منظر ذهني او مي‌خواند، در مي‌يابد و تحليل و تفسير مي‌كند و ارائه مي‌دهد. شناخت آدمي به ويژه در قلمرو علوم انساني، حاصل و برآيند ذهن و عين است و به ذهنيت فاعل شناسايي كه آدمي است، مشروط است. ذهنيت، منظر و ديدگاه آدمي كه ديدگاه راوي تاريخ است، همواره محدود، مشروط و نسبي است. آدمي از ديدگاه خود و متناسب با شرايط و موقعيت اجتماعي و فرهنگي و روان‌شناختي و متناسب با منافع و علائق فردي و جمعي خود و در حد دانش خود به تاريخ مي‌نگرد و از منظر حال خود، گذشته را در مي‌يابد و از اين‌روست كه تحريف تاريخ، گرچه گاه آگاهانه و عامدانه و در پي مقاصد خاص است، امّا اغلب ريشه در تأثيرگذاري منظر و ديدگاه نگرنده، راوي و مورخ دارد. در اين ميان خاطرات شخصيت‌هايي كه در حوادث تاريخي يك دوران نقش داشته‌اند، گرچه براي مورخان و علاقمندان به تاريخ، اسنادي با ارزش بشمار مي‌روند امّا بيش از ديگر اسناد و داده‌ها و مدارك تاريخي از ديدگاه و منظر و ذهنيت و موقعيت و منافع و علائق فردي و اجتماعي راويان تأثير مي‌پذيرند و نقش ذهن و روان‌شناسي و ساختار شخصيتي راوي در آن چه روايت مي‌كند، بسيار پررنگ است. در چنين متوني راويان عامدانه يا ناآگاه تنها بخش‌ها و ابعادي از رخدادها و واقعيت‌ها را، بدان‌سان كه خود دريافته‌اند و يا بدان‌سان كه به سود خود مي‌پندارند بيان مي‌كنند، چشم بر رويدادهايي مي‌بندند و واقعيت‌هايي را كتمان مي‌كنند. هم از اين‌روست كه در اين‌گونه متن‌ها، علاوه بر تاريخ، منظر و ديدگاه راويان را نيز مي‌توان ديد و به همين دليل بدون شناخت و نقد منظر و ديدگاه و نقش و موقعيت راويان نمي‌توان دربارة روايت آنان داوري درست و جامعي به دست داد.

سردبیر

 
     استفاده از مطالب با ذکر منبع مجاز مي باشد.                                                                                                    Design: Niknami.ir