ماهنامه الکترونيکي دوران شماره 23   آذرماه 1386
 

 
 

 
 
   شماره 23   آذرماه 1386


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
3580 سند مربوط به ايران در آرشيو امنيت ملي آمريكا

عليرضا بيكدلي
Iran: The Making of U.S.Policy,1977 -1980, by The National Security Archive and Chadwyck – Healey, Washington, D.C 1990 , 2 Vols, 1598 Pages.
آرشيو امنيت ملي آمريكا و چادويك ـ‌ هيلي در 1990 مجموعه‌اي دو جلدي را در قطع رحلي به نام «ايران:شكل‌گيري سياست ‌آمريكا، 80 ـ 1977» منتشر كرد كه در بردارنده‌ي فهرست 3580 سند مربوط به تحولات داخلي و سياست خارجي ايران در دوره‌ي 80 ـ 1977 مي‌باشد. جلد اول در 609 صفحه حاوي مطالب زير است:
ـ معرفي پروژه
ـ ‌نقشه‌ي ايران
ـ فرهنگ كوته نوشت‌ها
ـ فرهنگ واژگان حقوقي
ـ فرهنگ تحولات مهم ايران پس از جنگ جهاني دوم
ـ فرهنگ اسامي اعضاي كابينه‌هاي ايران از قوام تا بازرگان
ـ فرهنگ اسامي افراد و سازمانها
ـ فرهنگ كتابشناسي روابط ايران و آمريكا
ـ فهرست 3580 سند
اين كتاب شامل فهرست اسناد همراه با شماره، تاريخ، ساعت مخابره، موضوع، نوع سند، ‌مبدأ، مقصد، تهيه كننده،‌تعداد صفحات وشماره ساير اسناد مرتبط با اين سند از مجموعه‌ي حاضر قيد شده و در پايان خلاصه محتويات سند درج شده است.

جدول شماره 1ـ اطلاعات آماري اسناد مجموعه براساس سال توليد

سال

تعداد سند

49 - 1940

203

59 - 1950

160

69 - 1960

332

1976 - 1970

372

1977

134

1980

38



جدول شماره 2ـ آمار ا سناد مجموعه براساس منبع توليد سند

سفارت ‌آمريكا در تهران 1414
ساير سفارتخانه‌هاي آمريكا 299
وزارت امور خارجه امريكا 892
سيا 494
سازمان اطلاعات نظامي 82
وزارت دفاع آمريكا 56
نيروي هوايي آمريكا 33
شوراي امنيت ملي 27
كنگره 17


جلد دوم در 989 صفحه شامل فهرست اعلام و فهرست موضوعي اسناد معرفي شده در جلد اول مي‌باشد.
سردبير مجموعه، اريك هوگ‌لاند براي گردآوري اين مجموعه از اسناد وزارت امور خارجه آمريكا،‌اسناد لانه جاسوسي آمريكا درتهران و مجموعه‌ي 12 هزار صفحه‌اي اسناد مربوط به ايران موسوم به «وايت پيپير» كه در سال 1980 به دستور جيمي كارتر، رئيس جمهور آمريكا گردآوري شده استفاده كرده است. سردبير مجموعه براساس لايحه‌ي آزادي اطلاعات به اسناد ساير سازمانهاي آمريكايي از جمله وزارت دفاع و كنگره دسترسي داشته و مدعي است كليه‌ي اسنادي كه بيش از 50 درصد آنها به ايران ربط داشته را در اين مجموعه فهرست كرده است. اسناد لانه‌ي جاسوسي ووايت پيپر موجب شده تا مجموعه حاضر نسبت به ساير مجموعه‌هايي كه آرشيو امنيت ملي منتشر كرده غني‌تر باشد.
اين مجموعه براي علاقمندان به پژوهش درباره‌ي تحولات داخلي و سياست خارجي ايران و روابط كشورهاي ديگر با ايران از سال 1943 تا 1980 مفيد بوده، علاوه بر آن به لحاظ شيوه‌ي فهرست‌نويسي و تنظيم مجموعه داراي ارزش آموزشي است.
اداره كل اسناد و تاريخ ديپلماسي وزارت امور خارجه، ميكروفيلم وميكروفيش اسناد فهرست شده در اين مجموعه را تهيه كرده و علاقمندان مي‌توانند با مراجعه به اداره‌‌ي پژوهش و بررسي اسناد اداره كل اسناد و تاريخ ديپلماسي از فهرست و تصوير اسناد استفاده كنند. جدول شماره 1 و 2 توزيع آماري اسناد فهرست شده در اين مجموعه را براساس سال، تعداد و منبع توليد سند نشان مي‌دهد.

1- Erick Hooglund.
2 White Paper.

منبع:فصلنامه تاريخ روابط خارجي نشريه مركز اسناد و تاريخ ديپلماسي وزارت امور خارجه جمهوري اسلامي ايران، سال سوم، شماره 10

این مطلب تاکنون 3386 بار نمایش داده شده است.
 
     استفاده از مطالب با ذکر منبع مجاز مي باشد.                                                                                                    Design: Niknami.ir