تبعيد
امام خميني در روز 13 آبان 1343 متعاقب نطق كوبنده‌اي كه عليه لايحه كاپيتولاسيون و باج‌دهي رژيم پهلوي به آمريكا ايراد كرد، دستگير و به تركيه تبعيد شد. 2 روز پس از اين رويداد، كاردار سفارت آمريكا درتهران در نامه‌اي به يك مقام آمريكائي ضمن اشاره به موضوع تبعيد احساس خود را نسبت به اين رويداد بيان كرد.
متن نامه به شرح زير است:
از: كاردار سفارت آمريكا، تهران، ايران
تاريخ: 6 نوامبر 1964 ـ 15 آبان 1343
نامه غير رسمي
جيمز عزيز
با آنكه نامه شما هفته‌ي گذشته رسيد، ولي نتوانستم مجالي براي جواب دادن به آن پيدا كنم. آن گزارش هنوز پيش من است. در نظر داشتم ديروز جواب نامه‌ات را در حالي كه آن گزارش تايپ مي‌شد، بنويسم ولي آنقدر حالم بد بود كه مجبور شدم به دكتر مراجعه كنم. بعد از خوردن مقدار زيادي قرص، امروز حالم كمي بهتر است.
وقايع اخير كه شما در گزارش رسمي از آن مطلع خواهيد شد،‌ موجب خشنودي قلبي من شده است. سرانجام ما توانستيم از شر آن پيرمرد شيطان صفتي كه چوب لاي چرخ ما مي‌گذاشت، راحت شويم. «كله گنده‌ي» محلي دستور اخراج او را داده بود. در حال حاضر او در يكي از هتلهاي درجه 2 تركيه اقامت دارد و سعي مي‌كند كه عقيده‌ي سني‌هاي بيچاره را تغيير دهد. اينجا كارهاي زيادي هست كه ما را مشغول نگه مي‌دارد. در حال حاضر ما بايد از ترانه‌هاي روستايي شرقي خود، دست بكشيم، افتادن دركارهاي روزمره‌ي عادي بسيار آسان است.
همان طوري كه خواسته بوديد سه عدد مينياتور خريداري كرده‌ام، ولي قيمتها بالا رفته. من 380 دلار براي تمامي آنها پرداختم، ضمانت شده كه مينياتور واقعي هستند. نتوانستم ساير درخواستهاي شما را انجام دهم. فكر مي‌كنم در آينده‌ي نزديك بتوانم وجهي را كه تذكر داديد به حساب شما منتقل كنم.
من و «روزاليند» بهترين درودهاي خود را به شما و «اتل» تقديم مي‌داريم.
استوارت دبليو. راك‌ول
      * * *
در اين نامه دو نكته روشن را مي‌توان فهميد. نخست آنكه عبارت «سرانجام ما توانستيم از شر... راحت شويم» نشان دهنده اراده آمريكا در پس عمليات تبعيد امام خميني بود و ديگر آنكه امام به تصريح نويسنده نامه چنان «چوب لاي چرخ آمريكا» مي‌گذاشتند كه تبعيد مشاراليه موجبات «خشنودي قلب» كاردار و «راحت شدن» وي را فراهم آورده است.
امام خميني در حقيقت مانع عمده در راه نقشه‌هاي آمريكا در ايران بود و تبعيد ايشان يك طرح صد‌درصد برنامه‌ريزي شده و آمريكائي بود كه توسط رژيم شاه به اجرا گذارده شد.

اين نامه در جلد هفتم مجموعه جديد‌الانتشار اسناد لانه جاسوسي كه توسط مؤسسه مطالعات و پژوهشهاي سياسي به چاپ رسيده، انتشار يافته است.

سردبير