| یک حادثه و چند نکته | عصر پهلوی، اراده شاهانه قرار دارد و دولتها تنها مجری منویات شاه هستند.
6 – حادثه فیضیه باعث شد تمام روحانیت حول محور امام خمینی(ره) متشکل و متحد شوند. در يكي از گزارش‌هاي تحليلي ساواك به تاريخ چهارم ارديبهشت 1342 در اين خصوص آمده است: «اقدامات مخالفت‌آميز چند ماه اخير آيت‌الله خميني و پيشقدمي مشاراليه در مخالفت با عمليات اصلاحي اعليحضرت همايوني و دولت، موجب تمركز قدرت‌هاي روحاني در اطراف وي گرديده و به خاطر همين مركزيت، هم اكنون حوزه‌هاي علميه مذهبي خارج از ايران نيز نامبرده را مشخص‌ترين ركن جامعه روحانيت ايران مي‌شناسند.»(1)
7 - حادثه فیضیه نشان داد در صف حکومتگران پهلوی، موضع یکدستی راجع به توجیه این حادثه وجود نداشته و رژیم شاه حتی نتوانست نظام تبلیغاتی خود را در قبال این حادثه هماهنگ سازد. اسدالله علم در مصاحبه‌ای راجع به شرح ماجرا اعلام کرد: روحانیونی که با اصلاحات ارضی مخالف بودند، با دهقانانی که به قصد زیارت به قم رفته بودند نزاع نمودند و این نزاع منجر به قتل یک دهقان شد.(2) ولی سپهبد مبصر معاون رئيس شهرباني آن زمان واقعه را به گونه دیگری شرح داده و در خاطرات خود نوشته است: «... در روزهاي آخر سال 1341 به سازمان هاي اطلاعاتي اطلاع رسيد كه طلبه هاي قم با صدور اعلاميه اي از مسلمان ها خواسته اند تا روز دوم فروردين 42 در مدرسة فيضيه گرد هم آيند و درتظاهرات مخالفت با اصلاحات دولت شركت كنند، در برابر اين تصميم و براي مقابله و جلوگيري از آن، كميسيون هايي تشكيل و مسئله را تحت بررسي قرار دادند و سرانجام طرح بسيار نابخردانه و كودكانه‌اي را كه اصلاً به صلاح مملكت نبود به تصويب رساندند. بر اساس تصميم مسئولان امنيتي و نظامي كشور، سربازان گارد با لباس غيرنظامي در روزي كه قرار بود در مدرسه فيضيه تظاهرات برپا شود به آنجا ريختند و با طلبه‌هاي تحريك شده درگير شدند و با آنها كتك‌كاري كردند و دو يا سه نفر از طلبه ها را هم کشتند. سربازهايي كه لباس غيرنظامي پوشيده بودند فراموش كرده بودند كفش هاي خود را عوض كنند و همگي پوتين به پا داشتند. آنها پس از این سرکوب، به صف ايستادند و شعار «جاويد شاه» سر دادند و با اين كار ناشيانه و حركت بچه‌گانه ثابت كردند كه يورش آورندگان به مدرسه فيضيه، سرباز و آن هم سربازان گارد شاهنشاهي بودند و با اين ترتيب روحانيت را يكپارچه كردند.» (3)
8 – شاه با ارتکاب جنایت فیضیه، ماه محرم آن سال را ناخواسته به فرصتی برای افشاگری علما و وعاظ سراسر کشور علیه حکومت خود تبدیل کرد. این افشاگری‌ها متعاقب صدور فرمان روز 28 اردیبهشت 1342 امام خمینی خطاب به روحانیون و وعاظ برای افشاء جنایات و خیانت‌های رژیم شاه صورت گرفت.(4) در عاشورای همان سال بود که امام خمینی آن نطق تاریخی خود را علیه جنایات رژیم شاه ایراد کرد (13 خرداد) که منجر به بازداشت ایشان در بامداد روز 15 خرداد و سپس سرکوب خونبار قیام اسلامی مردم در این روز تاریخی گردید.
پی نوشت:
1 - قيام 15 خرداد به روايت اسناد ساواك، ج 2، فيضيه، ص 148. همچنين ر.ك به: تاريخ قيام 15 خرداد به روايت اسناد، ج 1، سند شماره 23/3.
2 – روزها و رویدادها، مرکز فرهنگی تربیتی نور ولایت، انتشارات پیام مهدی، بهار 1379، ص 21
3 - تاريخ قيام 15 خرداد به روايت اسناد ساواك، مركز اسناد انقلاب اسلامي، جواد منصوري، ج 1، ص 556 و 557، به نقل از روزنامه كيهان، فروردين 1376
4 – صحیفه امام، ج 1، ص 229
سردبیر
|
|
|