|
رسالت مراكز اسنادي
تاريخ، زواياي فرواني دارد. بسياري از حقائق تاريخي عليرغم گستردگي، عمق و ابعادي كه دارند، در لابه‌لاي برگ‌هاي تاريخ و در كنج‌ها و زاويه‌هاي ناپيداي آن مسطور و مغفول مانده و يا به تيغ سانسور گرفتار گشته‌اند. بسياري ديگر از رويدادهاي تاريخي با وجود كوچكي خود به ناحق بخش‌هاي وسيعي از صفحات تاريخ را به خاطر اقتضاي خواست و منافع مورخان «ذينفع» به خود اختصاص داده‌اند. نتيجه آن شده كه بخشي از حقايق مهم تاريخ، تعمداً از دسترس ذهن كنجكاو نسل جوان پنهان مانده و يا رويدادهاي بي‌اهميت، بال و پر يافته در صفحات پرونده قطور تاريخ جاي گرفته است.
پالايش تاريخ و زدودن زنگارهاي آن مسئوليت بزرگي است كه امروزه بر دوش مورخان، مؤسسات و مراكز اسنادي و منابع رسانه‌اي سنگيني مي‌كند.
توجه به اين نكته ضروري است كه تاريخ، ظرفي غربال نشده از رويدادهاي واقعي و غيرواقعي است. از موثق‌ترين رخدادها تا جعلي‌ترين و بي‌پايه‌ترين آنها را مي‌توان در صفحات تاريخ بدست آورد. بخشي از اين وضعيت ناشي از اراده تاريخ نويسان مغرض و بخشي ديگر ناشي از شيوه تاريخ نگاري در اعصار گذشته است.
بشر از هزاران سال قبل از اختراع خط و چاپ و فن كتابت، رويدادهاي تاريخي را سينه به سينه به نسل‌هاي بعد انتقال داده و خاطره‌ها، نقل‌قولها و گفته‌ها و شنيده‌ها، منابع اصلي تدوين بوده‌اند. طبعاً ممكن است بسياري از اين منابع، غير علمي، بدون ريشه و عاري از حقيقت باشند و امروز نتوانند تكيه گاه پژوهشگران معاصر قرار گيرند. محققي كه درصدد كشف مباني تحولات تاريخي است و علل و موجبات حوادث تاريخي و ارتباط منطقي ميان اجزاء آن را مي‌جويد، براي باور كردن و پذيرفتن تحولات مكتوب تاريخي در جستجوي اسناد و مدارك متقن و معتبر است.
گرچه مراكز، مؤسسات و سازمانهاي اسنادي در داخل كشور طي سالهاي پس از پيروزي انقلاب گام‌هاي بلندي در جهت زدودن غبار از چهره تاريخ برداشته‌اند ولي اين مسئوليت، تعطيل ناپذير است.
فراموش نكنيم تاريخ، يك چهره بيشتر ندارد و نبايد بر آن چيزي افزود و يا از آن كاست. بزرگترين خدمت منابع اسنادي و تاريخ پژوهشي به نسل جوان نيز آن است كه حقيقت تاريخ را بنمايانند.
مؤسسه مطالعات و پژوهشهاي سياسي در جهت ارائه تصوير حقيقي از تاريخ و بيان ناگفته هاي محجور و نيز ترويج فرهنگ تاريخ‌خواني و افزايش علاقه‌مندان به مطالعه تاريخ ايران، شكل گرفته و به سهم خود گام‌هائي در روشن ساختن چهره واقعي تاريخ معاصر برداشته است. زيرا اين اعتقاد عميقاً وجود دارد كه هر قدمي در اين جهت، خدمت به نسل جستجوگري است كه مي‌خواهد با كشف مكتوم‌ها و زدودن مشهورات نادرست تاريخ وعبرت‌آموزي از آن، راه آينده جامعه را روشن و هموار سازد.
سردبير
|